اعتراض شدید مجلس به دلار 40 هزار تومانی
صحن علنی مجلس امروز شاهد اعتراض شدید نمایندگان به افزایش قیمت هر دلار آمریکا به بیش از 40 هزار تومان بود و نمایندگان معرض سیاست‌های ارزی دولت ابراهیم رئیسی و بانک مرکزی را به چالش کشاندند. به گفته نمایندگان معترض، نرخ نیمایی امروز به نرخ ارز ترجیحی دوم در اقتصاد تبدیل شده است و گزارشات امروز مجلس و دولت هیچ نتیجه ای جز گرفتن وقت مردم و نمایندگان نداشت و تیم اقتصادی دولت فاقد فرماندهی مشخص است و حتی رئیس بانک مرکزی اعتقادی به حفظ ارزش پول ملی ندارد و سیاست‌های ارزی این دولت در راستای همان سیاست‌های دولت قبل است.
تکرار سیاست‌های گذشته ارزی
به گزارش دنیای بانک، در نشست علنی امروز مجلس، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه نرخ نیمایی امروز به نرخ ارز ترجیحی دوم در اقتصاد تبدیل شده است که باید برای آن چاره‌ای اندیشید، گفت: اگر پیشنهادات کمیسیون اقتصادی اجرایی شود حتما نرخ ارز کاهش می‌یابد. عوامل روانی و مسائل بازار را نیز مدنظر قرار دادیم. محمد رضا پورابراهیمی، گفت: باید 3 محور مهم و اساسی درباره مباحث مرتبط با گزارش کمیسیون را مطرح کنم؛ در بند (ت) ماده (20) قانون احکام دائمی مطرح شده که نرخ ارزی که در کشور بر اساس آن اقدام می‌کنیم ، نرخ ارز شناور مدیریت شده است.
نماینده مردم کرمان افزود: تعجب کردم؛ افرادی که خودشان را در مجلس اقتصاددان می دانند نسبت به حکم قانونی که خودشان در مجلس تصویب کردند متفاوت عمل می‌کنند. حکم احکام دائمی در سیاست ارزی کشور اشاره می‌کند مبنا نرخ شناور مدیریت شده است. گزارش ما نیز بر همین اساس است.وی ادامه داد: ضمن اینکه تورم را در محاسبات اعمال کنیم باید عوامل مرتبط با حوزه تورم را نیز باید اعمال کنیم، یکی از عوامل اثرگذار در کاهش ارزش پول ملی تورم ناشی از کسری بودجه است.
پورابراهیمی تصریح کرد: برخی از آقایانی که در صحن اظهارنظر کرده‌اند در جریان بررسی بودجه عددهایی برای تسهیلات پیشنهاد می‌دادند که چند برابر بود و با نامه رئیس کل بانک مرکزی به مقام معظم رهبری این اعداد اصلاح شد.این نماینده مردم در مجلس یازدهم با بیان اینکه ناترازی بودجه و ناترازی نظام بانکی ریشه اصلی تورم است که حتی اگر مراودات خود با طرف‌های خارجی را نیز اصلاح کنیم و حتی تحریم‌ها نیز برداشته شود، این مشکل ساختاری است، افزود: باید برای رفع و اصلاح آن اقدام کرد.
وی گفت: اولین موضوع مهم و پایه و اساسی در اصلاح سیاست ارزی در کشور، اصلاح ساختار بودجه و مشکل ناترازی بودجه است که باید اصلاح شود. در صورت ادامه این ناترازی اثرات آن استمرار پیدا خواهد کرد.نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی با اشاره به سیاست‌های کنترل و جریان ریال و حکمرانی ریال افزود: اکنون مالیات بر عایدی به عنوان یکی از مهمترین موضوعات باید در دستور کار قرار گیرد و من از هیأت رئیسه برای اینکه این موضوع را در دستور کار قرار داده و ظرف روزهای آینده بررسی شود، تشکر می‌کنم؛ این موضوع باید عملیاتی و اجرایی شود.
پورابراهیمی تصریح کرد: اگر می‌خواهیم در خصوص نرخ ارز مدیریت کنیم، این سیاستی که تجربه آن در سال‌های گذشته بوده در زمان آقایان سیف و همتی و سایر زمان‌ها بوده و اکنون این افراد به عملکرد دولت و مجلس انتقاد می‌کنند.
وی افزود: افرادی که اکنون صحبت کردند، مباحثی را مطرح کردند که باید از آنها پرسید حدود 280 میلیارد دلار منابع صرف مداخلات شد که نتیجه آن را می‌بینید، در نرخ ارز ترجیحی چه کسانی مخالف بودند، اگر نرخ ارز ترجیحی استمرار پیدا می‌کرد، امروز حتما 25 میلیارد دلار منابع برای این سیاست نیاز بود در حالی که اکنون حدود 4 میلیارد دلار به دلیل تغییر همین سیاست صرفه‌جویی ارزی صورت گرفته است که این موضوع را بانک مرکزی به دستگاه‌های نظارتی اعلام می‌کند.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم اضافه کرد: سیاست سرکوب قیمتی در نرخ نیمایی امروزه دو پدیده را به دنبال دارد؛ خروجی این سیاست موجب سرکوب عرضه در طرفی که نیازمند یک دلار در طرف عرضه هستیم؛ شده و از سوی دیگر تحریک تقاضا برای طرفی که فقط ثبت سفارش می‌دهد 25 درصد نرخ بازده دارد را ایجاد کرده؛ رانت عجیبی در رانت نیمایی در اقتصاد کشور در حال توزیع است.وی با بیان اینکه نرخ نیمایی امروز به نرخ ارز ترجیحی دوم در اقتصاد تبدیل شده است که باید برای آن چاره‌ای اندیشید، گفت: اگر پیشنهادات کمیسیون اقتصادی اجرایی شود حتما نرخ ارز کاهش می‌یابد. عوامل روانی و مسائل بازار را نیز مدنظر قرار دادیم.
پورابراهیمی ادامه داد: تصمیم دولت باید تعیین تکلیف نرخ نیمایی در نظام اقتصادی باشد، موضوع بحث نرخ‌هایی که ذیل این نرخ قرار گرفته نیز یکی از مباحث مهم در این زمینه است. سوال من از رئیس کل بانک مرکزی این است که نرخ سنا که مبنای تصمیم‌گیری است بر اساس چه مولفه‌ای است. این موضوع تبدیل به محاسبه پایه برای حوزه تصمیم‌گیری در بورس‌های کالایی شده است که عملا توزیع رانت در اقتصاد کشور است که باید از این اقدامات جلوگیری شود.
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه شرایط اقتصادی کشور در حوزه ارز شرایطی است که منابع ارزی ما نسبت به گذشته بهتر است، تصریح کرد: پیش‌بینی ما کاهش نرخ با مدیریت صحیح در بازار است، امیدواریم این مسیر بتواند با همکاری دولت و مجلس، کاهش التهابات ارزی باشد. ما گزارش هفتگی نظارتی خود در خصوص مدیریت بازار ارز و نقدینگی را پیگیری می‌کنیم./
وی تصریح کرد: وقتی یک شبه کالاها گران می شود همه به دنبال تبدیل منابع خود به ارز هستند، اما دولت توپ را به زمین دیگران می اندازد! ولی این حرف ها هیچکدام جواب مردم نیست و اگر قانون نیز لازم است کمیسیون اقتصادی موظف است طرحی را تدوین و در مجلس مطرح کند و به دولت برای مدیریت درست کمک نماید. وی در پایان تاکید کرد: اگر به همین منوال پیش برویم، شاهد خواهیم بود که همه چیز از جمله دلار، گرانتر می شود و مدیریت بازار به هیچکس پاسخگو نیست.
سید غنی نظری خانقاه در نشست علنی امروز (یکشنبه 4 دی ماه) مجلس شورای اسلامی بعد از قرائت گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در خصوص سیاست‌ها و اقدامات ارزی دولت سیزدهم گفت: متاسفانه در جلساتی که با مردم در حوزه انتخابیه داشتیم، هیچکدام از نمایندگان درخصوص وضع کنونی بازار ارز و طلا پاسخ قانع کننده ای نداشتیم، نه تنها ما که حتی دولت و شخص رئیس جمهور نیز پاسخ قانع کننده ای ندارد.
وی ادامه داد: کمیسیون اقتصادی مجلس زیر سوال می رود، اما سوال نمی شود که ما تا چه حد اختیارات داریم. در کدام تصمیمات ارزی نقش داریم؟ و مگر تاکنون در طی 2 سال و نیم گذشته در حوزه سیاست های بانکی و ارزی از کمیسیون اقتصادی نظری خواسته شده است؟ و متاسفانه هنوز برای مجلس مشخص نیست فرمانده اقتصادی دولت کیست! و برای سازمان هایی نظیر برنامه و بودجه، معاون اول دولت، معاون اقتصادی رئیس جمهور، افراد متعدد دیگری تصمیم می گیرند، لذا باید برای مجلس مشخص شود که آیا آقای دکتر صالح آبادی اختیار کافی و وافی در حوزه سیاست های ارزی دارد یا خیر؟
این نماینده مردم در مجلس یازدهم تصریح کرد: گاهاً شنیده می شود که در کمیته های دیگری با عنوان کمیته مداخلات ارزی تصمیمات ارزی گرفته می شود و رئیس کل بانک مرکزی صرفاً مجری است، بنابراین دولت باید پاسخگو باشد، اینکه می گفتند “خداروشکر ما رئیس جمهور نشدیم که دلار بشود 5 هزار تومان” باید گفت دلار اکنون 40 هزار تومان شده است! لذا باید گفت جناب آقای صالح آبادی و آقای رئیس جمهور روز به روز پول مردم دود می شود و به هوا می رود و مردم واقعاً گرفتارند، بنابراین تیم اقتصادی دولت که فاقد فرماندهی مشخص است، باید به مجلس پاسخگو باشد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس عنوان کرد: قابل قبول نیست که وزرا توجیه گر گرانی ها باشند. متاسفانه اخیراً وزیر صمت که باید عذر وی را به دلیل ضعف عملکرد می خواستیم، افزایش قیمت پژو پارس به 600 میلیون تومان را به بهانه های مختلف و مقاله نویسی توجیه می کند، اما این توجیهات برای ما قابل قبول نیست.
وی با تاکید بر اینکه حفظ ارزش پول ملی وظیفه دولت است، بیان کرد: اینکه مردم پول خود را از بانک ها خارج می کنند ناشی از این است که می دانند ارزش پول آنه به راحتی در حال از بین رفتن است، لذا انتظار داریم سران قوا در جلسات مختلف خود در راستای گره گشایی از مشکلات اساسی گام بردارند، چرا که بی کفایتی برخی از مسئولان اقتصادی مبرهن و مشخص است.
تدبیر مالیاتی برای کنترل افسار دلار
با اشاره به گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس در خصوص سیاست ها و اقدامات ارزی دولت سیزدهم، گفت: اگر به واقعیت میدان توجه نکنیم خود را فریب داده‌ایم و اطلاعات غلط به مردم داده‌ایم.
نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی افزود: واقعیت صحنه بازار ارز این است که ما در بحث ورودی و خروجی ارز تقریبا متوازن هستیم اما با 2 چالش در حوزه ارز مواجه هستیم و باید این واقعیت را بپذیریم و آن این است که عده‌ای به هر دلیل تصمیم می گیرند از این فضا استفاده کنند و پول ملی را به ارز تبدیل نمایند و یا احتکار کنند و یا خروج سرمایه انجام دهند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: انکار این واقعیت خطا است و ارجاع این واقعیت به بانک مرکزی و سایر بخش‌های کشور به تنهایی خطای دوم است واین یک واقعیتی است که در اقتصاد ایران شکل گرفته است و در بسیاری از کشورها وجود ندارد و برخورد با این واقعیت نیازمند این است که ما به عنوان مجلس برای آن تدبیر کنیم.
وی خاطر نشان کرد: اگر کسی بنا دارد ارز را احتکار کند، مجلس باید برای آن تدبیر کند و قانون مالیات عایدی سرمایه یکی از این تدابیر است و روی میز نمایندگان است و شاید همین امروز به آن بپردازیم، اگر کسی خروج سرمایه انجام داد از نظر من باید سایر دارایی‌های او در ایران مورد توجه حاکمیت قرار گیرد.
حسین زاده بحرینی یادآور شد: چرا عده‌ای در ترکیه ملک می خرند و لازم است این افراد دارایی‌شان در کشور نیز زیر نگاه حاکمیت قرار گیرد اما حالا ما هیچ تنبیهی برای این افراد قائل نیستیم و گویی این را حق مسلم این فرد می‌دانیم که پول ملی را تضعیف کند و به تمام مردم این کشور آسیب برساند و برای اینکه دارایی خودش را افزایش دهد و ازکشور خارج کند و در کشور دیگری اندوخته کند و در قالب دارایی فیزیکی دیگری تبدیل کند هر کاری می‌تواند انجام دهد و مجلس می‌تواند به این حوزه ورود کند و این فقط در اختیار بانک مرکزی نیست و هجمه به بانک مرکزی که الان در صف اول است، چیزی از مسئولیت من و شما به عنوان نماینده مجلس کم نمی کند.
صالح‌آبادی اعتقادی به حفظ ارزش ریال ندارد
نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس افزود: متاسفانه گزارش کمیسیون اقتصادی براساس همین مسیر تهیه شده است، کمیسیون اقتصادی در طرح بانک مرکزی و با این گزارش نشان داد که اعتقادی به وظیفه بانک مرکزی برای حفظ ارزش پول ملی ندارد.
وی افزود: در این گزارش آمده که بانک مرکزی باید ارزش حقیقی پول ملی را حفظ کند، این یعنی اگر تورم 50 درصد است، نرخ ارز هم باید 50 درصد افزایش پیدا کند، در تیم اقتصادی دولت رئیس بانک مرکزی نرخ ارز را تابع نرخ تورم می داند، وزیر صمت نرخ خودرو را تابع نرخ ارز می داند یعنی یک بهم ریختگی در نهاد اقتصادی دولت وجود دارد.
نماینده مردم تربت حیدریه و مه ولات و زاوه در مجلس یادآور شد: سیاست های بانک مرکزی همان سیاست های دولت قبل است لذا امروز آقای همتی حق ندارد به سیاست های بانک مرکزی ایراد بگیرد زیرا سیاست های خود ایشان در حال اجرا است.
زنگنه تصریح کرد: ارز نیمایی ضربه بزرگی به صادرات و ورود ارز به کشور است، محدودیت ها یا تعهدات ارزی خیانت به صادرات در این کشور است و محدود کردن صرافی ها به اسم CFT یا FATF ضربه به رفت و آمد ارز شد، متاسفانه رئیس بانک مرکزی صادرات ریالی را صادرات نمی داند لذا ما چگونه با این فرد باید صحبت کنیم.
وی تصریح کرد: استقلال بانک مرکزی زمانی مفید است که در رأس بانک مرکزی یک تئوریسین موفق و کارآمد باشد اما ریاست بانک مرکزی نشان داده که نه تئوری درستی دارد و نه توانایی اجرای آن را دارد لذا اینکه ما افزایش نرخ ارز را به اغتشاشات، مردم و خارج از کشور ارجاع دهیم فرار رو به جلو است.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس افزود: تقاضا برای تبدیل پول ریالی به ارز همیشه بوده و 30 سال است که این موضوع مطرح است و نباید در مورد واقعیت ها فرافکنی انجام شود.
وی با اشاره به موضوع تحریم ها، اظهار کرد: دولت چرا از تجربه روسیه در حفظ ارزش پول ملی استفاده نمی کند، بازار غیررسمی نهایتا 10 درصد معاملات ارزی را به خود اختصاص می دهد، چگونه است که این 10 درصد بر کل بازار تاثیر گذاشته و دولت نمی تواند بازار غیر رسمی را جمع کند، دولت باید 1100 صرافی غیرمجاز را جمع کند و حساب ارزی در بانک ها برای مردم ایجاد کند.
ایزدخواه ادامه داد: افرادی که دلار دارند با ایجاد حساب ارزی باید این منابع خود را در بانک ها پس انداز کنند و بعد از آن نگهداری ارز قاچاق محسوب شود. همچنین معاملات غیررسمی در پیاده روها و خیابان ها باید قاچاق محسوب شود. کشور جنگ زده سوریه 8 برابر قدرت پول ملی اش از ما بیشتر است زیرا بازار غیررسمی خود را مدیریت کرده است.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم، یادآور شد: کمیسیون اقتصادی در گزارش خود آورده است که ما باید نرخ نیمایی را به نرخ رسمی نزدیک کنیم و از این موضوع به عنوان افزایش قدرت رهبری بانک مرکزی یاد می کنند اما همین تفکر به ما ضربه زده است.
ایزدخواه تصریح کرد: در موضوع حذف ارز ترجیحی فریاد زدیم و گفتیم مسئله نرخ 4200 تومان نیست بلکه موضوع کاهش ارزش پول ملی است و دولت حاضر نیست بودجه ارزی و ریالی را تفکیک کند. درآمدهای دلاری دولت باید به همان صورت دلاری هزینه شود و دولت نباید در افزایش نرخ ارز سهیم یا ذینفع باشد و بخواهد با افزایش نرخ ارز کسری بودجه خود را جبران کند.
وی افزود: گزارش کمیسیون اقتصادی توجیه ماجراست و واقعیت این است که ما برای مدیریت متمرکز ارز اقدامی نکردیم و اقتصاد را دلاریزه کردیم و پیمان های دوجانبه ایجاد نکرده ایم. رئیس بانک مرکزی می گوید من نمی دانم که صادرات ریالی چیست. مدیریت ارز را باید اساسا خانه تکانی کنیم. تیم ارزی بانک مرکزی همان تیم آقای روحانی است همچنان که تیم برنامه ریزی سازمان برنامه و بودجه همان تیم آقای روحانی است.
ایزدخواه تصریح کرد: اگر دولت نمی خواهد تغییراتی ایجاد کند این مسائل را به مردم، قاچاق ارز و امثال این موضوعات نسبت ندهد.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی افزود: اینگونه صحبت‌ها چه ارتباطی به این دارد که بانک مرکزی چه سیاستی را در قبال ارز در پیش گرفته است و برنامه‌اش چیست. ما متأسفانه شاهد این هستیم که حداقل تعدادی از وزرا و مقامات گزارشات غلط به دولت و مجلس می‌دهند و از جمله آنها همین رئیس کل بانک مرکزی است.
وی با اشاره به موضوع واردات خودرو گفت: ما به ایشان عرض کردیم که شما باید اعلام نکنید که سقف یک میلیارد دلار باید ثبت سفارش شود و این مانع ایجاد می‌کند و شاید کسی برای واردات امکان خاصی داشته باشد و بتواند تأمین مالی انجام دهد اما ایشان خیلی راحت اعلام کردند که ما نمی‌توانیم تخصیص ارز با منشأ خارجی را تشخیص دهیم و این سوال مطرح است که تشخیص این موضوع با کیست و نتیجه این سوء مدیریت این شد که می‌بینیم و حالا همه مقصر هستند جز ایشان و بانک مرکزی.
تالارپشتی تصریح کرد: صحبت‌های ایشان امروز صغری و کبرایی بیش نبود و همه را مقصر می‌دانستند جز تیم اقتصادی و بانک مرکزی. ما متأسفیم که شرایط کشور اینگونه شده است و باید تدبیر فوری صورت گیرد و هشدارهای خوبی نیز از سوی کمیسیون اقتصادی مطرح شد. تیمی که در دولت برای اقتصاد کشور تصمیم می گیرد و برای ارز و آینده کشور اقدام می‌کند بسیار مبهم و گزارشات غلطی ارائه می‌کند.
وی در پایان با اشاره به شرایط صنعت گفت: ما شاهدیم که صنایع با مشکلات عدیده‌ای مواجه است اما بانک مرکزی می گوید رشد بیش از 8 درصدی داشته و این سوال مطرح است که این گزارشات غلط از کجا گرفته می‌شود و منابع آنها کجاست و به آنها توصیه می‌کنم که در میدان و میان صنعتگران حضور پیدا کنند و با مشکلات مردم، معدنکاران و اهل تجارت آشنا شوند.
