راهنمای واردات از کانال بانک‌های مجاز عملیات ارزی

بانک مرکزی ویرایش جدید مقررات ارزی با آخرین اصلاحات را منتشر و ابلاغ کرد. دنیای بانک در نخستین گزارش از آخرین ویرایش جدید که پس از 10 سال مورد بازنگری قرار گرفته، راهنمای واردات کالاها و خدمات از کانال بانک‌های دارای مجوز عملیات ارزی با استفاده از روش‌های پرداخت بانکی را منتشر می‌‌کند.  مجموعه مقررات ارزی منطبق با تغییرات فرآیند تجارت خارجی در هفت بخش، پس از ده سال، بازنگری، اصلاح و تکمیل شد و بر روی پایگاه اطلاع رسانی بانک مرکزی به نشانی www.cbi.ir در دسترس عموم قرار گرفت.

به گزارش دنیای بانک، با توجه به تغییرات گسترده در فرآیند تجارت خارجی طی سال های اخیر و با هدف ایجاد تقارن اطلاعاتی بین ذی‌نفعان بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی، فعالان و کارشناسان اقتصادی، وکلا و کارشناسان رسمی دادگستری، مجموعه مقررات ارزی در قالب هفت بخش تحت عناوین «واردات کالا و خدمت»، «حمل و نقل، بیمه و بازرسی کالاهای وارداتی»، «خدمات ارزی و سایر مبادلات ارزی بین‌المللی»، «تسهیلات ارزی و ضمانت‌نامه‌های ارزی»، «دستورالعمل تأمین مابه‌التفاوت ریالی نرخ ارز پرداخت‌های تعهدات ارزی»، «عملیات ارزی شعب و واحد‌های بانک‌های مناطق آزاد تجاری‏‏-صنعتی و ویژه اقتصادی و شعب و واحد‌های بانک‌های ایرانی خارج از کشور» و «نحوه رسیدگی به تعهدات ارزی ناشی از واردات کالا و خدمت» پس از اخذ نظرات ارزشمند بانک‌ها و صاحب‌نظران اقتصادی و طی جلسات متعدد بازنگری، اصلاح و تکمیل و طی بخشنامه شماره 117132‏/01 مورخ 10‏/5‏/1401 به‌منظور اجراء به شبکه بانکی کشور ابلاغ شده است.

گفتنی است، مجموعه یادشده پس از قریب ده سال با هدف فراهم نمودن امکان دسترسی و سهولت در بهره‌مندی، در قالب بخش‌های مزبور برای کلیه ذی‌نفعان دستگاه‌ها، فعالین اقتصادی، نهادهای نظارتی و قضایی، در قسمت “مقررات ارزی” در پایگاه اطلاع‌رسانی این بانک به نشانی “www.cbi.ir” در دسترس عموم قرارگرفته است.

الزامات واردات با استفاده از روشهای پرداخت بانكی نزد مؤسسات اعتباری دارای مجوز لازم عملیات ارزی

1) انجام ثبت سفارش/ ثبت آماری/ ثبت خدمت (به عنوان مجوز ورود كالا-خدمت) در چارچوب قوانین و مقررات مربوطه.

2) رعایت قانون مقررات صادرات و واردات (و آییننامه اجرایی آن) و قانون حداكثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی كشور و حمایت از كالای ایرانی.

3) رعایت الزامات قانون احكام دائمی برنامه‌های توسعه كشور، قوانین برنامه‌های توسعه و بودجه سنواتی كشور، قانون مبارزه با پولشویی، قانون مبارزه با قاچاق كالا و ارز، قانون اصلاح قانون مبارزه با قاچاق كالا و ارز و سایر قوانین مربوطه.

4) اخذ مجوزهای قانونی لازم از وزارتخانه‌ها و مراجع ذیربط جهت واردات كالا یا خدمت.

5) انجام تشریفات مناقصه یا اخذ و ارائه مجوز ترك تشریفات مناقصه برای خریدهای دولتی بیش از معادل 10 می‌لیون دلار (پیوست شماره ١ مقررات ارزی). بر همین اساس ضروری است تأییدیه وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی مبنی بر رعایت مفاد این ماده اخذ و در سوابق نگهداری شود.

تبصره: چنانچه طرح و یا پروژه با مشاركت شركت ایرانی و خارجی انجام می‌شود، پرداخت هزینه‌های ارزی در چارچوب افتتاح اعتبار اسنادی به نفع شركت خارجی و با رعایت مراتب فوق امكان‌پذیر می‌باشد. بر این اساس بانک یا مؤسسه اعتباری می‌بایست در این گونه موارد بدواً در متن اعتبارات اسنادی (به نفع شركت خارجی) شرایط پرداخت بخش داخلی اعتبار (به شركت ایرانی) را در مقابل ارائه اسناد داخلی شامل سیاهه تجاری، صورت‌مجلس تحویل كالا، لیست بسته‌بندی و گواهی بازرسی (برای بخش كالایی) و صورت وضعیت انجام خدمات (صورتحساب قطعی انجام كار برای بخش خدماتی) درج کند.

6) در قراردادهای بخش دولتی، افزایش مبلغ كل قرارداد، حداكثر تا ٢٥ درصد مبلغ اولیه قرارداد یا پیش فاكتور، به شرط اصلاح ثبت سفارش یا انجام ثبت خدمت مربوطه و دقیقاً به میزان تغییر حجم كالا- خدمت مربوطه امكان‌پذیر خواهد بود.

7) رعایت بخش دوم مجموعه مقررات ارزی (حمل ونقل، بیمه و بازرسی كالاهای وارداتی) جهت اخـذ بیمه‌نامه و اخذ مجوز از سازمان راهداری و حملونقل جادهای.

8) معتبر بودن كارت بازرگانی متقاضی در زمان گشایش اعتبار اسنادی/ثبت وصولی (برات) اسنادی و انجام حواله ارزی و در زمان تمدید سررسید اعتبار اسنادی/وصولی (برات) اسنادی.

تبصره: استفاده از كارت بازرگانی شخص ثالث در سیستم بانكی كشور جهت واردات كالا وخدمت حتی به صورت وكالتی امكان‌پذیر نمی‌باشد.

9) اخذ تعهدنامه مربوطه از متقاضی در زمان مطالبه خدمت از آن مؤسسه اعتباری و نگهداری آن در سوابق مربوطه (طبق فرم پیوست شماره ٢) ضمن رعایت الزامات بخش هفتم مجموعه مقررات ارزی در تكمیل تعهدنامه.

تبصره: مسئولیت مالی/حقوقی/كیفری عدم اخذ/فقدان تعهدنامه فوقالذكر بر عهده آن مؤسسه اعتباری خواهد بود.

10) كارمزد عملیات بانكی بابت اعتبارات اسنادی/بروات اسنادی و حواله‌های ارزی به صلاحدید و تشخیص آن مؤسسه اعتباری و حداكثر در سقف درصدهای تعیین شده در ضوابط ابلاغی از سوی بانك مركزی و به نرخ فروش حواله ارز، مندرج در سامانه معاملات الكترونیكی ارز (ETS)، در روز اخذ كارمزد مربوطه خواهد بود.

11) ثبت گواهی ثبت آماری و اخذ تأییدیه كد تخصیص ارز بر اساس نوع پرداخت (دیداری و نقدی یا مدت‌داراعتباری از بانك مركزی.

تبصره: اخذ تأییدیه كد تخصیص ارز و پرداخت/مسدود نمودن وجه ریالی به/نزد مؤسسه اعتباری، تعهدی برای بانك مركزی جهت تأمین ارز ایجاد نخواهد كرد.

12) تأمین ارز بابت اعتبارات اسنادی/بروات اسنادی و حواله‌های ارزی از محل منابع در دسترس با دریافت ارز یا معادل ریالی ارز مربوطه (حسب گروه كالایی مندرج در ثبت سفارش) یا از طریق تسهیلات ارزی شامل منابع ارزی داخلی مؤسسه اعتباری، بانك توسعه اسلامی، بانك تجارت و توسعه اكو، بانك جهانی، حساب ذخیره ارزی، صندوق توسعه ملی و سایر تسهیلات ارزی و یا تركیبی از آنها وفق مندرجات ثبت سفارش صادره با لحاظ نمودن نوع تأمین ارز و با رعایت مقررات مربوطه به ویژه بخش چهارم مجموعه مقررات ارزی امكان‌پذیر می‌باشد.

١-١٢) تأمین ارز به منظور واردات به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی، برای واحدهای تولیدی مستقر در مناطق مذكور، از محل ارزهای در دسترس به استثنای منابع بانك مركزی و ارزهای حاصل از صادرات نفت خام ،میعانات گازی و خالص صادرات گاز امكان‌پذیر می‌باشد.

٢-١٢) تأمین ارز به منظور واردات به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی، برای واحدهای غیرتولیدی، از محل ارزهای در دسترس به استثنای منابع بانك مركزی، ارزهای

١ ارزهای در دسترس به موارد ذیل اطلاق می‌‌گردد:

1- منابع بانك مركزی ج.ا.ا از جمله ارزهای حاصل از صادرات نفت خام، می‌عانات گازی و خالص صادرات گاز

2- ارز حاصل از صادرات خود

3- ارز حاصل از صادرات دیگران

4- تهاتر

5- منابع ارزی واردكننده

6- منابع ارزی دیگران

٧-نظام یكپارچه معاملات ارزی (نیما)

8- منابع مؤسسه اعتباری از جمله ارزهای حاصل از صادرات نفت خام، میعانات گازی و خالص صادرات گاز، حاصل از صادرات نفت خام، می‌عانات گازی و خالص صادرات گاز و نظام یكپارچه معاملات ارزی(نیما) امكان‌پذیر می‌باشد.

٣-١٢) انجام واردات از مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی به سرزمین اصلی صرفا صرفاً با انجام ثبت سفارش و به صورت ریالی امكان‌پذیر می‌باشد.

٤-١٢) ورود طلا، نقره و پلاتین صرفاً از طریق گشایش اعتبار اسنادی دیداری (صرفاً با سررسید اعتبار سه ماهه و غیر قابل تمدید)، از محل منابع ارزی خود واردكننده و با رعایت آیین‌نامه ورود و صدور فلزات گرانبها و ضوابط اجرایی مربوطه امكان‌پذیر می‌باشد.

٥-١٢) تأمین ارز به منظور واردات مواد اولیه تحت رویه ورود موقت برای پردازش توسط شركتهای تولیدی با انجام ثبت سفارش و یا ثبت آماری (هر كدام قوانین و مقررات الزام کند) و از محل منابع ارزی واردكننده نزد شبكه بانكی كشور در صورت تودیع ارز و انتقال ارز مربوطه در قالب اعتبار اسنادی/برات اسنادی یا حواله ارزی از طریق آن مؤسسه اعتباری امكان‌پذیر می‌باشد.

٦-١٢) تأمین ارز بابت گشایش اعتبار اسنادی، ثبت وصولی (برات) اسنادی و حواله ارزی به منظور خرید و فروش كالا و خدمت از هر كشور به كشور دیگر و ترانزیت كالا امكان‌پذیر نمی‌باشد.

٧-١٢) در اجرای بند (ب) ماده (١١) قانون تشویق و حمایت سرمایهگذاری خارجی و بند( ٤-١) از ابلاغیه شماره ٣٣٩٧ مورخ ١٧/١/١٤٠٠ معاون وقت اقتصادی رئیس جمهور، واردات ماشینآلات و مواد اولیه موضوع سرمایه‌گذاری خارجی از طریق ثبت سفارش از محل منابع ارزی سرمایه‌گذار خارجی با مجوز سازمان سرمایه‌گذاری و كمك‌های اقتصادی و فنی ایران با رعایت مجموعه مقررات ارزی و مرعی داشتن سایر ضوابط و مقررات امكان‌پذیر می‌باشد.

٨-١٢) تمامی وجوه دریافتی از متقاضی و ارزهای تأمین شده تا انجام تسویه نهایی با متقاضی و رفع كامل تعهدات ارزی علیالحساب تلقی شده و كلیه مسئولیتهای مربوط به تغییرات نوع ارز و نوسانات نرخ ارز بر عهده متقاضی می‌باشد.

٩-١٢) كلیه هزینه‌های نقل و انتقال و تبدیل ارز بر عهده متقاضی می‌باشد. این بانك صرفا تا سقف مشخص در مقررات مجاز به تخصیص ارز بابت تأمین ارز هزینه‌های مذكور می‌باشد.

١٠-١٢) مطالبه هزینه‌های نقل و انتقال و تبدیل ارز به صورت اسكناس ارز از متقاضیان ممنوع بوده و مورد تأیید و پذیرش این بانك نمی‌باشد.

13) متقاضی به منظور ایفای تعهدات موظف است در زمانهای مقرر نسبت به تأمین ارز مربوطه در چارچوب قرارداد منعقده فیمابین اقدام کند. چنانچه تأمین ارز از سوی متقاضی با تأخیر صورت پذیرد، آن مؤسسه اعتباری محق خواهد بود تا نسبت به وصول وجه التزام تأخیر تأدیه دین و خسارتهای احتمالی با توجه به قرارداد منعقده و در چارچوب دستورالعملهای صادره از سوی ادارات ذیربط بانك مركزی اقدام کند.

14) در رابطه با بخش غیردولتی، لازم است آن مؤسسه اعتباری بابت تضمین ارائه پروانه ترخیص قطعی كالا (ورود به سرزمین اصلی)/گواهی ورود كالا به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی و گواهی ورود موقت كالا، در زمان گشایش اعتبار اسنادی/ثبت وصولی (برات) اسنادی و یا انجام حواله ارزی نسبت به اخذ وثایق و تضامین كافی معادل ١٥ درصد وجه اعتباراسنادی/وصولی (برات) اسنادی و ٣٥ درصد وجه حواله ارزی به ریال به نرخ فروش حواله ارز مندرج در سامانه معاملات الكترونیكی ارز( ETS) در زمان گشایش اعتبار اسنادی/ثبت وصولی (برات) اسنادی و یا حواله ارزی اقدام کند. اخذ تضمین ارائه پروانه ترخیص قطعی كالا (ورود به سرزمین اصلی)/گواهی ورود كالا به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی و گواهی ورود موقت كالا لزوماً به مفهوم اخذ سپرده ریالی به میزان مقرر نمی‌باشد. لذا آن مؤسسه اعتباری می‌تواند متناسب با وضعیت اعتباری (حسب اعتبارسنجی) نسبت به اخذ سایر وثایق و تضامین مناسب با قابلیت نقد شوندگی بالا اقدام کند.

تبصره: اخذ ضمانتنامه ریالی بانكی (بدون قید و شرط) به عنوان وثیقه بابت وجه التزام تضمین ارائه پروانه ترخیص قطعی كالا (ورود به سرزمین اصلی)/گواهی ورود كالا به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی و گواهی ورود موقت كالا، با رعایت سایر ضوابط و مقررات امكان‌پذیر می‌باشد.

15) ثبت اطلاعات در سامانه‌های مربوطه و رعایت الزامات مندرج در پیوست شماره( ٣) و اختصاص شناسه رهگیری معتبر و مجوز انجام فرآیند ترخیص كالا.

١-١٥) بر اساس تبصره( ٣) ذیل ماده( ١٣) قانون اصلاح قانون مبارزه با قاچاق كالا و ارز اختصاص شناسه رهگیری معتبر و صدور مجوز جهت انجام فرآیند ترخیص كالا پس از ارائه اسناد حمل و دریافت اطلاعات منشأ ارز و انجام بررسی لازم منوط به صحت اطلاعات ابرازی بلافاصله الزامی می‌باشد .درخصوص كالاهای سریعالفساد، سریعالاشتعال یا مورد نیاز فوری، اختصاص شناسه رهگیری معتبر صرفنظر از ارائه اسناد حمل با دریافت اطلاعات منشأ ارز ظرف بیست و چهار ساعت الزامی می‌باشد. درخصوص كالاهای سریعالفساد، سریعالاشتعال یا مورد نیاز فوری، ارائه اصل اسناد حمل به منظور صدور مجوز جهت انجام فرآیند ترخیص كالا ظرف ٧ روز تقویمی از اختصاص شناسه رهگیری الزامی است.

٢-١٥) مؤسسات اعتباری مجازند پس از اخذ اصل قبض انبار معتبر، اصل ترخیصیه، بهاضافه رونوشت اسناد حمل یا تصویر پیشفاكتور اولیه و تصویر بارنامه ضمن اخذ تعهد از متقاضی مبنی بر ارائه اصل اسناد ظرف ٧ روز تقویمی از تاریخ تعهد، بابت اعتبارات اسنادی منوط به درخواست متقاضی و قبول كارگزار مبنی بر دریافت وجه اسناد پس از ارائه پروانه ترخیص قطعی كالا (ورود به سرزمین اصلی)/گواهی ورود كالا به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی و گواهی ورود موقت كالا مطابق با شرایط اعتبار اسنادی، ثبتسفارش و سایر اسناد و مدارك مربوطه، همچنین بابت بروات اسنادی منوط به درخواست متقاضی و پرداخت پس از ارائه پروانه ترخیص قطعی كالا (ورود به سرزمین اصلی)/گواهی ورود كالا به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی و گواهی ورود موقت كالا مطابق با ثبتسفارش و اسناد حمل و سایر مدارك مربوطه و نیز بابت حواله‌های ارزی به شرط تطابق حداقل اسناد ارائه شده با ثبتسفارش و اسناد حمل و سایر مدارك مربوطه و قبول كلیه مسئولیتهای مترتبه توسط متقاضی، نسبت به اختصاص شناسه رهگیری معتبر و مجوز انجام فرآیند ترخیص كالاهای سریعالفساد، سریعالاشتعال یا مورد نیاز فوری اقدام کنند.

16) آن مؤسسه اعتباری موظف است قبل از گشایش اعتبار اسنادی و یا ثبت وصولی (برات) اسنادی و یا انجام حواله ارزی با تشخیص و مسئولیت خود و با توجه به اهلیت و توان اعتباری متقاضی و حسب اعتبارسنجی صورت پذیرفته، وثایق و تضامین كافی از وی اخذ کند. وثایق مأخوذه باید معتبر، سهلالبیع، قابل انتقال قانونی، از درجه نقدشوندگی بالا برخوردار و بلامعارض باشد تا در صورت عدم ایفای تعهدات، حقوق بانك مركزی و آن مؤسسه اعتباری در حداقل زمان ممكن، استیفاء شود.

17) مهلت ارائه سند ترخیص (پروانه ترخیص قطعی كالا (ورود به سرزمین اصلی)/گواهی ورود كالا به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی تأیید شده توسط شورایعالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی/گواهی ورود موقت كالا) بابت اعتبارات اسنادی (مطابق با شرایط كمی و كیفی اعتبار، ثبت سفارش، اسناد حمل و سایر مدارك مربوطه)/بروات اسنادی (مطابق با ثبت سفارش، اسناد حمل و سایر مدارك مربوطه) از تاریخ واریز/ظهرنویسی اسناد حمل (هر كدام مقدم باشد) و بابت حواله‌های ارزی (مطابق با ثبت سفارش، اسناد حمل و سایر مدارك مربوطه)، از تاریخ صدور مجوز جهت انجام فرآیند ترخیص كالا حداكثر به مدت یك ماه خواهد بود.

18) واردكنندگانی كه نسبت به واردات كالا با شرط ورود كالای مجانی اقدام می‌کنند( مشروط به آنكه فروشنده در پیشفاكتور نسبت به فروش كالا همراه با ارسال درصدی از كالای مجانی اشاره کند و پیشفاكتور مورد بحث توسط سازمان توسعه تجارت ایران تأیید شده و كالای مجانی علاوه بر اصل كالا در ثبت سفارش به صراحت قید گردد) می‌بایست نسبت به اظهار كالا به گمركات كشور بر مبنای كالای موضوع پیشفاكتور همراه با كالای مجانی اقدام کنند و هرگونه مغایرت كمّّی و كیفی كالای مجانی نیز كسر تخلیه محسوب خواهد شد. سیستم بانكی كشور ملزم به وصول پروانه ترخیص قطعی كالا (ورود به سرزمین اصلی)/گواهی ورود كالا به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی و گواهی ورود موقت كالا حاكی از ورود و ترخیص كل محموله (اصل كالا به علاوه كالای مجانی) برای رفع تعهدات ارزی خواهد بود.

19) مؤسسه اعتباری و متقاضی مكلف است بر اساس مهلتهای تعیین شده جهت انتقال ارز ،ارائه اسناد حمل و ارائه سند ترخیص، بلافاصله نسبت به برگشت ارزهای انتقال نیافته، به حسابهای عملیاتی بانك مركزی و پیگیری ایفای تعهدات ارزی واردكنندگان در چارچوب مفاد بخش هفتم مجموعه مقررات ارزی و سایر ضوابط مربوطه، اقدامات لازم را به عمل آورد.

٢٠- در صورت قطعیت احكام صادره از سوی مراجع قضایی مبنی بر استرداد عین ارز، پذیرش اسناد حمل ارائه شده پس از صدور حكم مربوطه ،فاقد موضوعیت بوده و صرفاً در صورت صدور حكم مرجع قضایی ذیصلاح امكان پذیر می‌باشد.

٢١) در مكاتبات موردی با بانك مركزی لازم است اطلاعات مندرج در فرم پیوست شماره( ٦) نیز تكمیل و ارسال شود.

• الف – واردات كالا و كالا-خدمت (بخش كالایی) از طریق گشایش اعتبار اسنادی

بابت واردات كالا و كالا-خدمت (بخش كالایی) از طریق گشایش اعتبار اسنادی آن مؤسسه اعتباری می‌بایست نسبت به كنترل مفاد تقاضای واردكننده با مقررات ارزی ،كنترل مفاد ثبت سفارش/ثبت آماری با مندرجات پروفرما (پیشفاكتور) و كنترل مهلت اعتبار ثبت سفارش/ثبت آماری، اقدامات لازم را به عمل آورد.

1) پیش‌دریافت و نحوه برگشت ارزهای تأمین شده اعتبار اسنادی

1-1) میزان پیش‌دریافت برای واردات كالاها و خدمات در روز گشایش اعتبار اسنادی حسب وضعیت اعتباری واردكننده و به تشخیص آن مؤسسه اعتباری بوده و آن مؤسسه موظف است به هنگام گشایش اعتبار اسنادی نسبت به دریافت وثایق و تضامین كافی بهمنظور حصول اطمینان از وصول باقیمانده وجه اعتبار اسنادی و به تشخیص و مسئولیت خود اقدام کند.

٢-١) لازم است به میزان معادل دریافتهای ریالی از واردكننده بابت پیش‌دریافت و می‌اندریافتها قبل از تاریخ پرداخت وجه اسناد، ارز مربوطه پس از تأمین، در حسابهای آن مؤسسه اعتباری به صورت ارزی ثبت و نگهداری شود. بابت تتمه اعتبار اسنادی ،متقاضی موظف به انجام تسویه نهایی تا روز ظهرنویسی اسناد یا سررسید پرداخت اعتبارات اسنادی خواهد بود.

٣-١) برای واردات كالاها و خدمات توسط وزارتخانه‌ها و نهادهای دولتی كه از بودجه عمومی استفاده می‌کنند، دریافت معادل ١٠٠ درصد مبلغ اعتبار اسنادی تا روز گشایش الزامی خواهد بود. ضمناً وزارتخانه‌ها و نهادهای دولتی كه درخواست استفاده از تسهیلات ماده (٦٢) قانون محاسبات عمومی را دارند، لازم است قبل از افتتاح اعتبار اسنادی، هماهنگی لازم را با بانك مركزی (اداره اعتبارات) به عمل آورند.

تبصره: شركتها و سازمانهای وابسته به دولت، موضوع مادة( ٤) قانون محاسبات عمومی كه با تأیید سازمان برنامه و بودجه كشور یا ذیحساب دستگاه ذیربط (صرفنظر از اینكه دارای ردیف بودجه باشند یا نباشند) از منابع بودجة عمومی كشور به طور كلی و یا برای ثبت سفارش خاصی استفاده نمیکنند، از شمول این بند مستثنی بوده و می‌توانند طبق بند( ١-١) فوق و پس از اخذ مجوز ماده( ٢٢) قانون عملیات بانكی بدون ربا از اداره اعتبارات این بانك نسبت به گشایش اعتبار اسنادی اقدام کنند.

٤-١) در صورت انقضای اعتبار اسنادی گشایش شده از محل منابع بانك مركزی، سامانه نیما، ارز حاصل از صادرات و تهاتر و عدم ارائه اسناد حمل مربوطه، آن مؤسسه اعتباری و متقاضی مكلف است بلافاصله با انجام پیگیریهای لازم، حداكثر ظرف ٧ روز بانكی بعد از انقضای اعتبار، نسبت به برگشت ارزهای انتقال نیافته (تأمین شده از محل منابع مذكور)، به حسابهای عملیاتی بانك مركزی (با هماهنگی اداره بینالملل این بانك) اقدام کند.

١-٤-١) درصورت تأمین ارز از منابع ارزی واردكننده و عدم استفاده از كل یا بخشی از وجوه تأمین شده جهت واردات، استرداد وجوه استفاده نشده به مشتری بلامانع است .تأكید می‌گردد در این موارد رعایت ضوابط ابلاغی مربوطه درخصوص نحوه رفع تعهد ارزی الزامی می‌باشد.

٢-٤-١) در صورت تأمین ارز از محل منابع این بانك به نرخ ترجیحی (معادل ٤٢,٠٠٠ ریال و كمتر به ازای هر دلار)، آن مؤسسه اعتباری موظف به برگشت ارز انتقال نیافته، بلافاصله به حسابهای عملیاتی بانك مركزی و دریافت معادل ریالی آن به نرخ كمینه خرید اولیه یا خرید ارز ترجیحی روز برگشت ارز به بانك مركزی (با هماهنگی ادارات بینالملل و آمار و تعهدات ارزی این بانك) خواهد بود.

٣-٤-١) در صورت تأمین ارز به نرخ اعلامی در سامانه معاملات الكترونیكی ارز( ETS)، آن مؤسسه اعتباری موظف به برگشت ارز انتقال نیافته، بلافاصله به حسابهای عملیاتی بانك مركزی و دریافت معادل ریالی آن به نرخ كمینه خرید اولیه یا خرید حواله ارزی اعلامی در سامانه معاملات الكترونیكی ارز( ETS) در روز برگشت ارز به بانك مركزی (با هماهنگی اداره بینالملل این بانك) خواهد بود.

٤-٤-١) در صورت عدم انتقال ارزهای تأمین شده از محل سامانه نیما، تهاتر و ارزهای حاصل از صادرات، آن مؤسسه اعتباری و متقاضی (حسب مورد) موظف به برگشت ارز انتقال نیافته، بلافاصله به حسابهای عملیاتی بانك مركزی و دریافت معادل ریالی آن به نرخ كمینه فروش اولیه (با قبول مسئولیت و تأیید آن مؤسسه) یا خرید حواله ارزی اعلامی در سامانه معاملات الكترونیكی ارز( ETS) در روز تأمین ارز یا خرید حواله ارزی بازار ثانویه (اعلامی در سامانه معاملات الكترونیكی ارز( ETS)) در روز برگشت ارز به بانك مركزی (با هماهنگی اداره بینالملل این بانك) خواهد بود.

٥-٤-١) در صورت تأمین ارز از محل منابع بانك مركزی و عدم امكان انتقال ارز به دلیل مسائل تحریم (با تأیید آن مؤسسه اعتباری)، آن مؤسسه اعتباری موظف است بلافاصله نسبت به برگشت ارز تأمینی به حساب این بانك و دریافت معادل ریالی آن با همان نرخ فروش اولیه با هماهنگی ادارات بینالملل و آمار و تعهدات ارزی این بانك (در مواردی كه دارای نرخ ترجیحی باشند) اقدام کند.

2) شرایط گشایش اعتبار اسنادی ارزی داخلی

گشایش اعتبار اسنادی ارزی به نفع شركتهای ایرانی یا مشاركت ایرانی-خارجی به درخواست دستگاه‌ها و پیمانكاران موضوع “قانون حداكثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی كشور و حمایت از كالای ایرانی”، در چارچوب قانون مذكور و رعایت مجموعه مقررات ارزی و شرایط ذیل امكان‌پذیر خواهد بود:

١-٢) چنانچه دستگاه‌ها، نهادها و شركتهای موضوع ماده( ٢) قانون فوقالذكر درخواستخرید كالا، كالا-خدمت و یا صرفاً خدمات از شركتهای خارجی یا مشاركت ایرانی-خارجی با سهم ایرانی كمتر از ٥١ درصد را داشته باشند، انجام درخواست منوط به ارائه مصوبه شورای اقتصاد، موضوع ماده( ٥) قانون مزبور خواهد بود.

2-2) چنانچه دستگاه‌ها، نهادها و شركتهای مزبور درخواست خرید كالا، كالا-خدمت و یا صرفاً خدمات از شركتهای با مشاركت ایرانی-خارجی با سهم ایرانی حداقل ٥١ درصد را داشته باشند، انجام درخواست منوط به ارائه مصوبه هیأت نظارت، موضوع ماده( ١٩) قانون مزبور می‌باشد.

٣-٢) چنانچه دستگاه‌ها، نهادها و شركتهای مزبور درخواست خرید كالا، كالا-خدمت و یا صرفاً خدمات از شركتهای صد درصد ایرانی را داشته باشند، انجام درخواست منوط به ثبت شركتهای مذكور در فهرست توانمندیهای مندرج در سامانه موضوع ماده( ٤) قانون یادشده می‌باشد.

٤-٢) ارائه تعهد از سوی ذینفع مبنی بر عدم دریافت ارز به منظور واردات كالا و خدمات مورد استفاده در طرح (پروژه) و همچنین ارائه تأییدیه كارفرما در خصوص تعهد مزبور بههمراه قبول كلیه مسئولیتهای مترتبه از سوی كارفرما ضروری می‌باشد.

٥-٢) پرداخت هزینه‌های ارزی بابت بخش داخلی اعتبار اسنادی در قبال ارائه اسناد داخلی شامل سیاهه تجاری، صورتمجلس تحویل كالا، لیست بستهبندی و گواهی بازرسی (برای بخش كالایی) و صورت وضعیت انجام خدمات با تأیید كارفرما (صورتحساب قطعی انجام كار برای بخش خدمات) خواهد بود كه می‌بایست بدواً در شرایط اعتبار اسنادی درج گردد.

٦-٢) منابع ارزی حاصله از محل اعتبار اسنادی مذكور توسط شركتهای ایرانی یا مشاركت ایرانی-خارجی در پیمانها و قراردادهای ارزی یا ارزی-ریالی مربوطه، اعم از پیمانها و قراردادهای بخش دولتی یا غیردولتی، می‌باید با اخذ ثبت سفارش بابت واردات كالای مربوط به طرح (پروژه) و یا پس از ثبت خدمت، برای واردات خدمات مورد نیاز طرح (پروژه) مصرف گردد. در غیر اینصورت به عنوان ارز حاصل از صادرات تلقی شده و چگونگی تسویه آن در چارچوب ضوابط و مقررات مربوطه رسیدگی و كلیه اطلاعات پرداختهای انجام شده به اداره صادرات بانك مركزی منعكس گردد.

٧-٢) در صورتی كه قرار است بابت اعتبار اسنادی ارزی داخلی از محل تسهیلات ارزی صندوق توسعه ملی، تسهیلات تكلیفی، تسهیلات یارانهای و یا تضمین تسهیلات بانكی توسط دولت و تسهیلات موضوع بخش چهارم مجموعه مقررات ارزی (تسهیلات ارزی و ضمانتنامه‌های ارزی) و تسهیلات خارجی تأمین مالی گردد، به میزان تسهیلات، امكانات و تضامین دولتی دریافتی در همان طرح (پروژه) با رعایت مفاد قانون مزبور الزامی خواهد بود.

3) كنترل بیمه‌نامه كالای وارداتی

بیمه‌نامه‌های وارداتی باید به ترتیبی كه در بخش دوم مجموعه مقررات ارزی (حمل و نقل، بیمه و بازرسی كالاهای وارداتی) اعلام شده، مورد رسیدگی و كنترل قرارگیرد.

4) شروط مورد قبول در زمان گشایش/اصلاح اعتبارات اسنادی

گشایش/اصلاح اعتبارات اسنادی با شرایط ذیل منوط به درخواست و قبول مسئولیتهای مترتبه از سوی متقاضی و پذیرش آن مؤسسه اعتباری و با ملحوظ داشتن آخرین نسخه مقررات متحدالشكل اعتبارات اسنادی اتاق بازرگانی بینالمللی( UCP600) امكان‌پذیر خواهد بود:

١-٤) مجاز بودن ترانس شیپمنت (به جز بنادر تركیه.)

٢-٤) گشایش اعتبار اسنادی جهت كلیه روشهای حمل (اینكوترمز) با رعایت ماده (٧٠) قانون تأسیس بیمه مركزی و بیمه‌گری و منطبق با مفاد ثبت سفارش.

٣-٤) گشایش اعتبار اسنادی گردان.

٤-٤) گشایش اعتبار اسنادی به صورت غیرفعال( Non Operative) حداكثر ٣ ماهه امكان‌پذیر خواهد بود. ضمناً با اتمام دوره ٣ ماهه مذكور، آن مؤسسه اعتباری بایستی نسبت به ابطال اعتبار اقدام و مراتب را به بانك كارگزار و متقاضی ابلاغ کند.

٥-٤) گشایش اعتبار اسنادی تأیید شده و یا تأیید اعتبار اسنادی گشایش شده.

٦-٤) گشایش اعتبار اسنادی به صورت مستقیم( Hand On).

٧-٤) گشایش اعتبار اسنادی اتكایی( Back to Back) با رعایت بند “الف” از بخشنامه شماره مب/٢٠٩٨ مورخ ٢٥/١٢/١٣٨٢ (پیوست شماره ٤).

٨-٤) گشایش اعتبار اسنادی با روش حمل تحویل در محل كار( EX-WORKS) درصورت پذیرش كلیه مسئولیتهای مترتبه توسط متقاضی مبنی بر اخذ مجوزهای قانونی صادرات تا مرزهای خروجی از كشور فروشنده و پیشبینی ترتیبات حمل كالا تا مقصد نهایی به كشور و نیز بهشرط داشتن پوشش بیمهای مناسب و كافی.

٩-٤) قابل انتقال بودن.

١٠-٤) قبول بارنامه شخص ثالث.

١١-٤) حمل با كشتی غیر طبقهبندیشده به شرط داشتن پوشش بیمهای كافی.

١٢-٤) حمل با كشتی فعال در خطوط غیرمنظم و یا كشتی فاقد سن، حمل بر روی عرشه كشتی به شرط داشتن پوشش بیمهای كافی.

١٣-٤) تغییر نام بانك گشایشكننده اعتبار اسنادی و شعبه مربوطه، نام و مشخصات كالا، تعرفه، وزن، مقصد حمل و روش حمل كالا، افزایش مقدار كالا، افزایش مبلغ كالا اضافه بر ثبت سفارش و افزایش مبلغ فوب كالا از محل كاهش هزینه حمل اعتبار اسنادی ،به شرط اصلاح ثبت سفارش.

١٤-٤) تغییر ذینفع اعتبار اسنادی، كشور تولیدكننده كالا و مبدأ حمل مشروط بهموافقت كتبی ذینفع و اصلاح ثبت سفارش بوده و تغییر بانك كارگزار یا انجام هر یك ازتغییرات مذكور كه منجر به تغییر بانك كارگزار گردد، منوط به موافقت بانك كارگزار اولیه خواهد بود.

١٥-٤) افزایش مهلت ارائه اسناد تا ٦٠ روز تقویمی بعد از صدور سند حمل.

١٦-٤) انجام اصلاحیه مربوط به اشتباه بانكهای گشایشكننده در چارچوب مقررات.

١٧-٤) تغییر بستهبندی یا تغییر وسیله حمل بهشرط داشتن پوشش بیمهای كافی.

١٨-٤) درج شرط ورود كالای مجانی مشروط به آنكه فروشنده در پیشفاكتور نسبت به فروش كالا همراه با ارسال درصدی از كالای مجانی اشاره کند و مشخصات كالای مجانی علاوه بر اصل كالا در ثبت سفارش (اعم از كد تعرفه، شرح كالا، مبلغ كالای مجانی، مقدار و …) قید گردد. ضمناً اصلاح شرایط اعتبار اسنادی به منظور درج ارسال كالای مجانی مشروط به اصلاح ثبت سفارش می‌باشد.

١٩-٤) گشایش و ظهرنویسی و پرداخت وجه اسناد خرید وسایل نقلیه هوایی و دریایی در مقابل اخذ گواهی تحویل كالا و اسناد مثبته نقل و انتقال و گواهی صادراتی وسیله نقلیه بدون ارائه بارنامه.

٢٠-٤) حمل كالاهای فلّه به صورت آمیخته (Commingling) به شرط یكسان بودن نوع و كیفیت كالا.

٢١-٤) در صورتی كه پرداخت وجه اعتبار اسنادی به ارز ذكر شده در متن اعتبار اسنادی امكان‌پذیر نباشد، تغییر نوع ارز اعتبار اسنادی با اصلاح ثبت سفارش بر مبنای پیشفاكتور ارائه شده جدید بلامانع است.

١-٢١-٤) اعتبارات اسنادی كه تسویه معاملات آنها از طریق اتحادیه پایاپای آسیایی انجام می‌گردد، در چارچوب مقررات اتحادیه مذكور می‌باشد.

٢-٢١-٤) در مواردی كه فروشنده ترجیح بر دریافت ارزی غیر از ارز اعتبار اسنادی را داشته ولیكن پرداخت وجه صورت نپذیرفته باشد، انجام تقاضا پس از هماهنگی با خریدار بر مبنای نرخ تبدیل قید شده در پایگاه الكترونیكی صندوق بینالمللی پول١ در روز پرداخت، حسب مورد بلامانع است.

٣-٢١-٤) تغییر مبلغ و نوع ارز اعتبارات اسنادی كه با اخذ اسناد مناقصه بینالمللی/محدود و یا اخذ مجوز ترك تشریفات مناقصه از هیأت سه نفره گشایش شدهاند، با ارائه اصلاحیه (تغییر مبلغ و نوع ارز) از مراجع ذیربط امكان‌پذیر می‌باشد.

٤-٢١-٤) درج عبارت ذیل در متن كلیه اعتبارات اسنادی الزامی خواهد بود:

If any amount payable under this L/C is not possible to be paid in the L/C currency, it will be paid in any other freely usable currency2

٢ آن مؤسسه اعتباری اجازه دارد در صورت توافق خریدار و فروشنده از یكی از این عبارتها بهجای عبارات مشخصشده در متن استفاده کند: “hard ” ، “major currency” ، “top currency  “currency agreed between beneficiary, applicant, and issuing bank as the case maybe, by converting the L/C currency amount to the relevant currency at the representative Exchange Rate announced by the currency Issuing Central Bank1 two banking days prior to the payment date and  available on the IMF website www.imf.org.

تبصره: حذف عبارت مذكور با پذیرش كلیه مسئولیتهای مترتبه توسط آن مؤسسه اعتباری و متقاضی بلامانع خواهد بود.

5) تعیین سررسید اعتبار اسنادی

١-٥) تعیین سررسید اعتبار اسنادی كالا/خدمت بنا به درخواست واردكننده و با توجه به اعتبارسنجی صورت گرفته تا ١٢ ماه از تاریخ گشایش اعتبار اسنادی امكان‌پذیر می‌باشد.

٢-٥) در مواردی كه كالای موضوع اعتبار اسنادی به استناد پیشفاكتور یا قرارداد تجاری مربوطه، نیاز به دوره ساخت داشته باشد، سررسید اعتبار اسنادی متعاقب اخذ تأییدیه وزارت صنعت، معدن و تجارت و پذیرش بانك گشایشكننده و با توجه به اعتبارسنجی صورت گرفته و دوره ساخت مربوطه می‌تواند تعیین شود. در این موارد تأمین ارز در زمان گشایش اعتبار، حداكثر تا سقف مبلغ پیشپرداخت (مقرر در مقررات) و بابت مابقی اعتبار، متعاقب پذیرش هر مرحله از اسناد امكان‌پذیر خواهد بود.

٣-٥) تعیین سررسید اعتبارات اسنادی تسهیلاتی از محل منابع مؤسسه اعتباری، صندوق توسعه ملی ،فاینانس، خطوط اعتباری كوتاهمدت (ریفاینانس)، بانك توسعه اسلامی، بانك جهانی و بانك تجارت و توسعه اكو( ECO) متناسب با دوره استفاده/اجرای طرح تسهیلاتی مطابق ضوابط مربوطه امكان‌پذیر است.

٤-٥) تعیین سررسید اعتبار اسنادی برای واردات مواد اولیه تحت رویه ورود موقت برای پردازش توسط شركتهای تولیدی تا ٦ ماه از تاریخ گشایش اعتبار اسنادی امكان‌پذیر می‌باشد.

6) تمدید سررسید اعتبار اسنادی گشایش شده

١-٦) تمدید سررسید اعتبارات اسنادی طی دو مرحله (مجموعاً ١٢ ماه) و در هر مرحله قبل از انقضای اعتبار بنا به درخواست واردكننده، حداكثر تا ٦ ماه از زمان آخرین سررسید، مشروط به تمدید اعتبار ثبت سفارش و صدور گواهی ثبت آماری جدید امكان‌پذیر خواهد بود.

٢-٦) با توجه به الزامات بخشنامه‌های قبلی و نیز این بخشنامه درخصوص اخذ تعهدنامه پذیرش نوسانات و تغییرات نرخ ارز و تعهدنامه فرم پیوست شماره( ٢)، تمدید سررسید اعتبارات اسنادی تأمین ارز شده از محل منابع بانك مركزی به نرخ رسمی و سامانه معاملات الكترونیكی ارز( ETS)، منابع بانك عامل به نرخ سامانه معاملات الكترونیكی ارز( ETS)، از طریق نیما، ارز حاصل از صادرات خود، ارز حاصل از صادرات دیگران، تهاترو منابع ارزی دیگران، منوط به تمدید مهلت ثبتسفارش، صدور گواهی ثبت آماری جدیدو اخذ تعهد نامه پرداخت مابهالتفاوت نرخ ارز (به میزان ارز تأمینی قبل از سررسید اعتبار بابت كالایی كه از محل مانده اعتبار ترخیص می‌شود) از تاریخ تأمین ارز تا تاریخ ترخیص كالا (تاریخ رسید مالی مندرج در پروانه گمركی حاكی از ترخیص قطعی كالا صادره توسط گمرك ج.ا.ا و یا تاریخ ورود مندرج در گواهی ورود كالا به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی)، با رعایت سایر ترتیبات مندرج در بندهای( ٨)، (١-٨)، (٢-٨)، (٣-٨)، (٥-٨)، (٦-٨)، (٧-٨)، (٨-٨)، (٩) و( ١٠) از قسمت “د” بخش اول مجموعه مقررات ارزی (واردات كالا و كالا-خدمت (بخش كالایی) از طریق حواله ارزی) امكان پذیر خواهد بود .

٣-٦) تمدید سررسید اعتبارات اسنادی خدماتی و كالایی/خدماتی مربوط به دستگاه‌های اجرایی مشروط به ارائه تأییدیه وزیر محترم ذیربط و در مورد سازمانها و نهادهای عمومی و شركتهای دولتی درصورت اخذ تأییدیه بالاترین مقام سازمان/نهاد عمومی/شركت دولتی مزبور با رعایت الزامات بند( ٢-٦) فوق و لحاظ نمودن تاریخ پرداخت به ذینفع به جای تاریخ ترخیص (در مورد بخش خدماتی) بلامانع خواهد بود .٤-٦) تمدید سررسید اعتبارات اسنادی تسهیلاتی از محل منابع بانكها، فاینانس ،خطوط اعتباری كوتاه مدت (ریفاینانس)، بانك توسعه اسلامی، بانك جهانی و بانك تجارت و توسعه اكو( ECO) در طول دوره استفاده/اجرای طرح تسهیلاتی فارغ از اعتبار ثبتسفارش با رعایت مفاد مجموعه مقررات ارزی به ویژه بخش چهارم آن (تسهیلات ارزی) بدون اخذ مابهالتفاوت نرخ ارز بابت ارزهای تأمین شده از محل منابع موصوف امكان‌پذیر است.

٥-٦) تمدید سررسید اعتبارات اسنادی تسهیلاتی از محل منابع صندوق توسعه ملی در طول دوره اجرای طرح بدون اخذ مابهالتفاوت نرخ ارز بابت ارزهای تأمین شده بلامانع می‌باشد، ضمناً تمدید سررسید بیش از مدت زمان دوره اجرای طرح، فارغ از اعتبار ثبتسفارش و بدون اخذ مابهالتفاوت نرخ ارز بابت ارزهای تأمین شده از محل منابع موصوف منوط به تمدید دوره اجرای طرح از سوی صندوق توسعه ملی امكان‌پذیرخواهد بود.

7) ارائه گواهی بازرسی

درج شرط ارائه گواهی بازرسی در مورد كلیه كالاهای وارداتی طبق مقررات مربوطه در بخش دوم مجموعه مقررات ارزی (حمل و نقل، بیمه و بازرسی كالاهای وارداتی) در شرایط اعتبار اسنادی الزامی است.

8) تأیید اسناد توسط اتاق بازرگانی

تأیید سیاهه تجاری و گواهی بازرسی صادره از سوی شركت بازرسی مجاز خارجی و سیاهه كرایه حمل صادره از سوی شركت حملكننده خارجی، توسط اتاق بازرگانی كشور ذینفع، مبدأ حمل، محل صدور و یا محل ساخت الزامی می‌باشد.

9) تسجیل اسناد

درج شرط تأیید اسناد تجاری توسط کنندگیهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران درمحل به لحاظ حفظ منافع خریدار تأكید می‌گردد. معهذا عدم درج و یا حذف شرط مزبوربنا به درخواست خریدار و قبول كلیه مسئولیتهای مترتبه توسط وی و موافقت مؤسسه اعتباری بلامانع است.

تبصره: در مواردی كه طبق نظر وزارتخانه ذیربط، لزوم تسجیل برخی از اسناد تأكید و در ثبت سفارش لحاظ شده، درج شرط تسجیل اسناد مذكور الزامی است. ضمناً حذف شرط تسجیل اسناد در این موارد موكول به نظر وزارتخانه ذیربط خواهد بود.

10) اعتبار اسنادی مدتدار

گشایش اعتبار اسنادی مدتدار( Deferred Payment) با شرط پرداخت وجه اسناد حداكثر ٦ ماه پس از تاریخ پذیرش پرداخت وجه اسناد یا تاریخ بارنامه به شرط پذیرش پرداخت وجه اسناد با ارائه پیشفاكتور/قرارداد تجاری كه در آن قیمت كالا بر اساس فروش مدتدار تنظیم شده باشد، با رعایت موارد ذیل بلامانع می‌باشد:

١-١٠) تأمین حداقل ١٠% (ده درصد) وجه اعتبار اسنادی (ریالی یا ارزی) به هنگام گشایش اعتبار اسنادی.

٢-١٠) تأمین حداقل ١٠% (ده درصد) وجه اعتبار اسنادی (ریالی یا ارزی) به هنگام پذیرش پرداخت اسناد.

٣-١٠) تأمین مابقی وجه در سررسید پرداخت وجه اسناد.

٤-١٠) اعتبار اسنادی كه حسب مدارك و ثبت سفارش بهصورت دیداری گشایش گردیده و واردكننده خواهان تغییر شرایط پرداخت اعتبار اسنادی دیداری به مدتدار می‌باشد ،منوط به اعلام قبولی فروشنده مبنی بر عدم دریافت هرگونه وجه اضافی ناشی از تغییر شرایط پرداخت و با اصلاح پیشفاكتور و یا ارائه الحاقیه قرارداد تجاری مبنی بر پرداخت وجه اسناد حداكثر تا ٦ ماه از تاریخ پذیرش پرداخت وجه اسناد یا تاریخ بارنامه (به شرط پذیرش پرداخت)، امكان‌پذیر خواهد بود.

٥-١٠) تغییر شرایط آن دسته از اعتبارات اسنادی كه بهصورت مدتدار گشایش گردیده به اعتبارات اسنادی دیداری و یا كاهش سررسید پرداخت مربوطه، پس از كسر حداقل ١٢ درصد مبلغ اعتبار مدتدار متناسب با مدت زمان كاهش یافته (به تناسب سالیانه) بلامانع است. ضمناً در صورت تأمین ارز، استرداد كسری ارز مذكور به حسابهای عملیاتی بانك مركزی (با هماهنگی اداره بینالملل این بانك) در چارچوب بند (٤-١) قسمت “الف” این بخش و بندهای ذیل آن الزامی است.

٦-١٠) تغییر شرایط پرداخت اعتبار اسنادی مدتدار گشایش یافته، به دفعات و حداكثر تا ٦ ماه از تاریخ پذیرش پرداخت اسناد یا تاریخ بارنامه (به شرط پذیرش پرداخت) ،امكان‌پذیر خواهد بود.

٧-١٠) گشایش اعتبار اسنادی به صورت تلفیقی از دیداری و مدتدار، به هر نسبت وحداكثر تا ٦ ماه از تاریخ پذیرش پرداخت اسناد یا تاریخ بارنامه (به شرط پذیرشپرداخت) در مورد بخش مدتدار، بلامانع است.

٨-١٠) تنزیل اعتبارات مدتدار صرفاً توسط شعب و واحدهای خارج از كشور آن مؤسسهاعتباری با رعایت سایر ضوابط و مقررات امكان‌پذیر می‌باشد.

11) پیش‌پرداخت ارزی

١-١١) پرداخت بخشی از وجه اعتبار اسنادی بهصورت پیش‌پرداخت به ذینفع در صورت تأمین وجه ریالی/ارزی توسط خریدار حداكثر تا ٢٥% مبلغ اعتبار اسنادی در مقابل اخذ ضمانتنامه بدون قید و شرط معتبر بانكی به همان میزان با درج در شرایط اعتبار اسنادی بلامانع است.

تبصره: در صورت تأمین ارز از منابع ارزی واردكننده، پیش‌پرداخت ارزی به ذینفع حداكثر تا سقف مبلغ اعتبار اسنادی با درخواست كتبی خریدار در مقابل ضمانتنامه معتبر بانكی به همان میزان بلامانع می‌باشد. در صورت عدم امكان ارائه ضمانتنامه بانكی ،چنانچه ارز مربوط به مبلغ پیش‌پرداخت از محل منابع ارزی واردكننده تأمین شده باشد ،حذف ضمانتنامه بانكی در قبال دریافت ضمانتنامه مستقیم شركتهای بیمه و یا فروشنده با قبول كلیه مسئولیتهای مترتبه توسط واردكننده امكان‌پذیر خواهد بود.

٢-١١) درج شرط پرداخت سود با نرخ بین بانكی یا بالاتر از آن به تشخیص آن مؤسسه اعتباری در متن ضمانتنامه‌های پیش‌پرداخت صادره توسط بانك كارگزار الزامی است.

12) پذیرش اسناد اعتبار اسنادی

مؤسسه اعتباری موظف است حداكثر ظرف ٥ روز بانكی بعد از روز ارائه اسناد، مدارك دریافتی را بررسی و در صورت عدم مغایرت با شرایط اعتبار اسنادی، ضمن پذیرش اسناد ،حسابهای مربوطه را به میزان وجه اسناد بستانكار نموده و در صورت مشاهده هرگونه مغایرت، ضمن اعلام مراتب به بانك كارگزار، اسناد ارائه شده را حسب مورد وصولی اعلام و یا مسترد کند.

تبصره ١: چنانچه بانك كارگزار به هر دلیل نسبت به پذیرش اسناد مغایر اقدام نموده و وجه آنها را پرداخت کند، لیكن اسناد مزبور توسط بانك گشایشكننده مغایر تشخیص داده شود، در این صورت با توجه به تكلیف بانك كارگزار به استرداد وجه و سود متعلقه ،مؤسسه اعتباری گشایشكننده اعتبار، موظف به پیگیری مطالبه آن می‌باشد.

تبصره ٢: در صورتی كه اسناد واصله در چارچوب مقررات قابل ظهرنویسی نباشد، اسناد موصوف در صورت درخواست واردكننده و با هماهنگی بانك كارگزار بایستی با مسئولیت آن مؤسسه اعتباری حفظ و در صورت عدم پرداخت وجه مربوطه به كارگزار مسترد شود.

13) ظهرنویسی اسناد وصولی (مغایر) اعتبار اسنادی گشایش یافته

مؤسسه اعتباری گشایشكننده اعتبار اسنادی طبق آخرین نسخه مقررات متحدالشكلاعتبارات اسنادی( UCP600) موظف به بررسی اسناد دریافتی ظـرف مهلت ٥ روز بانكیبعد از روز ارائه اسناد و اعلامنظر مبنیبر قبول و یا عدم قبولی اسناد ”پس از هماهنگی باخریدار“ به كارگزار می‌باشند.

در مواردی كه پذیرش اسناد با مغایرتهای موجود در اسناد موجب تغییر در مفاد ثبت سفارش می‌گردد، مراتب بایستی به واردكننده اعلام شود تا جهت انجام اصلاحات لازم در ثبت سفارش اقدام کند. لیكن چنانچه اسناد دریافتی مغایر با شرایط اعتبار اسنادی باشد، موارد مزبور طبق بندهای ذیل توسط آن مؤسسه اعتباری قابل رسیدگی خواهد بود. ضمناً درخصوص سایر مغایرتها، پذیرش اسناد موكول به كسب نظر اداره سیاستها و مقررات ارزی بانك مركزی خواهد بود.

١-١٣) مواردی كه ظهرنویسی و پرداخت وجه اسناد با قبول مغایرت و پذیرش كلیه مسئولیتهای مترتبه توسط متقاضی امكان‌پذیر می‌باشد:

١-١-١٣) تغییر بانك كارگزار و یا پذیرش اسنادی كه توسط بانك كارگزار ثانویه ارسال شود، به شرط اخذ تأییدیه كارگزار تعیین شده در اعتبار اسنادی.

٢-١-١٣) اشتباه املائی و تایپی موجود در هر یك از اسناد به شرط آنكه مفهوم كلمه یا جمله را تغییر ندهد.

٣-١-١٣) مغایرت در آدرس خریدار و یا بانك در هر یك از اسناد.

٤-١-١٣) تغییر نوع حمل كالا (به عنوان مثال زمینی به دریایی و …) به شرط اصلاح ثبتسفارش.

٥-١-١٣) تغییر شركت حملكننده كالا به حملكننده مجاز دیگر.

٦-١-١٣) تغییر مقصد كالا در داخل كشور به شرط اصلاح ثبتسفارش.

تبصره: در صورتی كه هزینه حمل كالا به موجب بندهای (٦، ٥ ، ٤-١-١٣) افزایش یابد، هزینه مزبور تا مبلغ كرایه حمل تعیین شده در شرایط اعتبار اسنادی پرداخت می‌شود و چنانچه هزینه مربوطه به هر دلیل كاهش داشته باشد مابهالتفاوت مربوطه از مبلغ تعیینشده اولیه كسر می‌گردد.

٧-١-١٣) تأخیر در ارائه بارنامه حداكثر تا ٦٠ روز تقویمی(اسناد كهنه.)

٨-١-١٣) تغییر در تعداد بسته‌ها، نوع بستهبندی، وزن ناخالص در بسته‌های كالا مشروط به عدم مغایرت كمی و كیفی كالا.

تبصره: در مورد بندهای( ٨ و ٧-١-١٣) انجام بازرسی در مقصد به منظور مطابقت كالای وارده با سایر شرایط اعتبار اسنادی الزامی است.

٩-١-١٣) هرگونه افزایش/كاهش در تعداد و وزن، مشروط به اصلاح ثبت سفارش می‌باشد. در صورت كاهش بایستی از مبلغ اعتبار اسنادی به همان میزان كسر و در صورتافزایش (به لحاظ كاهش قیمت) پرداخت وجه حداكثر تا مبلغ اعتبار قابل قبول است. ١٠-١-١٣) در صورت حمل به دفعات، پرداخت وجه به میزان اسناد رسیده منطبق با سایرشرایط اعتبار اسنادی بلامانع است.

١١-١-١٣) در صورت عدم تغییر قیمت واحد، چنانچه وجه اسناد به دلیل مغایرت در مبلغ اسناد دریافتی، كمتر از مبلغ تعیین شده در اعتبار باشد پرداخت وجه به میزان وجه اسناد دریافتی صورت خواهد پذیرفت و چنانچه وجه اسناد از آنچه كه در اعتبار مربوطه لحاظ گردیده بیشتر اعلام شده باشد، پرداخت وجه در سقف بهای كالا طبق شرایط اعتبار اسنادی مجاز می‌باشد.

تبصره: پرداخت وجه اسناد رسیده اضافه بر مبلغ ثبت سفارش و همچنین افزایش مبلغ فوب كالا از محل كاهش هزینه حمل اعتبار اسنادی در صورت اصلاح ثبت سفارش مجاز می‌باشد.

١٢-١-١٣) درج كالای نو به جای كالای مستعمل در اسناد مشروط به اصلاح ثبت سفارش و عدم تغییر مبلغ اعتبار اسنادی.

١٣-١-١٣) درج نام كشورهای مجاز دیگر در گواهی مبدأ (علاوه بر كشورهای مندرج در شرایط اولیه) و یا هرگونه مغایرت نام كشور در گواهی مبدأ.

١٤-١-١٣) عدم ارائه نسخ كافی هر یك از اسناد به استثنای بارنامه.

تبصره: در مورد كسری نسخ بارنامه، پرداخت وجه پس از ارائه پروانه ترخیص قطعی كالا (ورود به سرزمین اصلی)/گواهی ورود كالا به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی و گواهی ورود موقت كالا مطابق با ثبت سفارش و شرایط اعتبار اسنادی، مقدور می‌باشد.

١٥-١-١٣) عدم ارائه اسناد فرعی مورد درخواست خریدار یا مغایرت موجود در آنها.

١٦-١-١٣) در صورتی كه هزینه بازرسی كمتر از وجه مندرج در شرایط اعتبار اسنادی باشد، پرداخت وجه به میزان صورتحساب ارائه شده و چنانچه هزینه مذكور بیشتر از وجه تعیینشده در شرایط اعتباراسنادی باشد، پرداخت مزبور در سقف هزینه بازرسی مقرر در شرایط اعتبار اسنادی مجاز می‌باشد.

١٧-١-١٣) چنانچــه اسناد حمل كالاهایی كه مشمول مقررات استاندارد اجباری نمیباشند با مغایرتهای عدم ارائه گواهی بازرسی، تاریخ صدور گواهی بازرسی مقدم بر تاریخ بارنامه و نیز مغایرت در متن گواهی بازرسی صادره با متن تعیین شده (پیوست شماره( ٣) بخش دوم مجموعه مقررات ارزی) بهصورت وصولی دریافت گردد، می‌بایست در صورت موافقت كارگزار با مشتری تسویه حساب و به طریق ذیل عمل شود:

الف) كپی اسناد (به منظور بازرسی كالا توسط شركت بازرسی مجاز ایرانی در محوطه گمرك) به واردكننده تسلیم گردد.

‌ب) در صورتی كه هزینه بازرسی به عهده فروشنده باشد ،بابت مغایرت در متن گواهی بازرسی، عدم ارائه گواهی بازرسی و همچنین تاریخ صدور گواهی بازرسی مقدم برتاریخ بارنامه، بهمیزان معادل ارزی صورتحساب ارائه شده توسط شركت بازرسی مجاز ایرانی ،به نرخ فروش ارز حواله ارزی روز پرداخت به ذینفع مندرج در سامانه معاملاتالكترونیكی ارز( ETS) از مبلغ اعتبار اسنادی كسر شود.

‌ج) پس از دریافت گواهی بازرسی شركت بازرسی مجاز ایرانی (پیوست شماره( ٥) بخشدوم مجموعه مقررات ارزی) مبنی بر مطابقت كمی، كیفی و بستهبندی كالا با شرایط نهاییمندرج در متن اعتبار اسنادی و ثبت سفارش مربوطه، اسناد ظهرنویسی شده و پرداختوجه پس از كسر هزینه بازرسی با رعایت سایر مقررات صورت پذیرد.

١٨-١-١٣) چنانچــه اسناد حمل كالاهای مشمول مقررات استاندارد اجباری به جهت تاریخ صدور گواهی بازرسی مقدم بر تاریخ بارنامه و یا مغایرت در متن گواهی بازرسی صادره با متن تعیین شده (پیوست شماره( ٢) بخش دوم مجموعه مقررات ارزی) و یا عدم ارائه گواهی بازرسی به صورت وصولی دریافت شود، ظهرنویسی اسناد و پرداخت وجه منوط به ارائه تأییدیه سازمان ملی استاندارد ایران خواهد بود.

١٩-١-١٣) ارائه گواهی بازرسی توسط سایر شركتهای بازرسی مجاز (تعیین شده در لیست مندرج در بخش دوم مجموعه مقررات ارزی) به غیر از شركت بازرسی تعیین شده در اعتبار اسنادی مشروط به تأیید و اعلام شركت بازرسی اولیه مبنی بر عدم هرگونه ادعا.

٢٠-١-١٣) ارائه اسناد شخص ثالث به جز بارنامه.

٢١-١-١٣) عدم درج مهر پرواز در راهنامه‌های هوایی.

٢٢-١-١٣) اسناد صادره قبل از تاریخ گشایش اعتبار اسنادی مشروط بر آنكه تاریخ مزبور پس از تاریخ ثبت سفارش باشد.

٢٣-١-١٣) ارائه اسناد بهصورت ترانس شیپمنت به جز بنادر تركیه.

٢٤-١-١٣) مغایرت شرح كالا و یا تعرفه به شرط اصلاح ثبت سفارش.

٢٥-١-١٣) تغییر مبدأ حمل مندرج در بارنامه به استثنای كشورهای غیرمجاز پس از اصلاح ثبت سفارش.

تبصره: در صورت كاهش هزینه حمل در نتیجه تغییر مبدأ حمل، مبلغ هزینه اضافی بایستی از وجه اعتبار اسنادی كسر گردد. در هر حال حداكثر كرایه حمل پرداختی طبق صورتحساب مربوطه و وفق شرایط اعتبار اسنادی خواهد بود.

٢-١٣) مواردی كه ظهرنویسی اسناد منوط به درخواست متقاضی، قبول بانك كارگزار مبنی بر دریافت وجه اسناد پس از ارائه پروانه ترخیص قطعی كالا (ورود به سرزمین اصلی)/گواهی ورود كالا به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی و گواهی ورود موقت كالا مطابق با شرایط اعتبار اسنادی به بانك و اخذ تعهدنامه از متقاضی طبق فرم پیوست شماره( ٥) خواهد بود.

١-٢-١٣) مغایرت شماره و تاریخ پیشفاكتور در متن سیاهه تجاری یا لیست بستهبندی.

٢-٢-١٣) ارائه اسناد بهصورت ترانس شیپمنت از بنادر تركیه.

٣-٢-١٣) تغییر كشتی از طبقهبندی و لاینر به غیر طبقهبندی و غیر لاینر.

٤-٢-١٣) صدور بارنامه بهصورت( On Deck).

تبصره: در صورت كاهش هزینه حمل موضوع بندهای( ٤ و٣-٢-١٣) مبلغ هزینه اضافی بایستی از وجه اعتبار اسنادی كسر گردد. در هر صورت حداكثر كرایه حمل پرداختی براساسصورتحساب مربوطه در سقف كرایه حمل مقرر در شرایط اعتبار اسنادی خواهد بود.

٥-٢-١٣) ارائه بارنامه شخص ثالث.

٦-٢-١٣) ارائه بارنامه چارتر پارتی( Charter Party).

٧-٢-١٣) در صورتی كه تاریخ یا مهر و امضای بارنامه مخدوش باشد و تاریخ حمل بااستفاده از مانیفست و سایر مدارك قابل تشخیص نباشد.

٨-٢-١٣) عدم تأیید اسناد توسط اتاق بازرگانی.

٩-٢-١٣) عدم مطابقت شماره بیمه‌نامه مندرج در اسناد با شماره بیمه‌نامه مندرج در شرایط اعتبار اسنادی.

١٠-٢-١٣) تأخیر در ارائه بارنامه حداكثر تا ٩٠ روز تقویمی (اسناد كهنه).

٣-١٣) مواردی كه ظهرنویسی اسناد و پرداخت وجه مجاز نمی‌باشد.

١-٣-١٣) تغییر مقصد كالا از سرزمین اصلی به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی و همچنین به مقاصد غیر از گمركات جمهوری اسلامی ایران.

٢-٣-١٣) درج كالای مستعمل به جای كالای نو در هر یك از اسناد.

٣-٣-١٣) گواهی بازرسی كالا حاكی از عدم تطابق كیفی كالای بازرسی شده با كالای موضوع اعتبار اسنادی.

٤-٣-١٣) عدم درج عبارت »خلیج فارس« بر روی بارنامه كه كالای آن به مقصد یكی از بنادر جنوبی جمهوری اسلامی ایران حمل می‌گردد.

٥-٣-١٣) پذیرش بارنامه‌های صادره قبل از تاریخ ثبت سفارش مربوطه مجاز نمی‌باشد.

٦-٣-١٣) پذیرش اسناد حمل با مغایرت تغییر نوع ارز اسناد با نوع ارز مندرج در شرایط اعتبار اسنادی و ثبت سفارش امكان‌پذیر نمی‌باشد.

٤-١٣) چنانچه امكان رفع برخی مغایرتهای مندرج در بندهای( ١٣) فوق وجود داشته باشد ،اصلاحیه صادره توسط مرجع صادركننده اسناد و دریافت آن از طریق ذینفع یا بانك كارگزار به عنوان سند متمم قابل پذیرش بوده و در این صورت ظهرنویسی اسناد با قبول كلیه مسئولیتهای مترتبه توسط خریدار بلامانع است.

 ١٤) ظهرنویسی اسناد اعتبار اسنادی

ظهرنویسی اسناد در مقابل دریافت و بررسی نسخ اصل اسناد مطابق شرایط اعتبار اسنادی امكان‌پذیر است. نظر به اینكه با ظهرنویسی و تحویل اسناد به متقاضی ،مالكیت كالا به وی منتقل می‌گردد، آن مؤسسه اعتباری موظف است طبق بند( ١٦) قسمت “كلیات” این بخش، جهت ایفای تعهدات متقاضی و وصول مطالبات، وثایق و تضامین لازم و كافی از وی اخذ کند.

تبصره: نظر به اینكه بر اساس مــاده( ٤٢) قانون امور گمركی (ابلاغی به موجب نامه شماره ١٨٠٥٣١ مورخ ٢٢/٩/١٣٩٠ رئیس محترم جمهور وقت)، به گمرك ایران اجازه داده شده است در موارد استثناء و درخصوص كالای مورد نیاز فوری اعم از دولتی یا غیردولتی با اجازه رئیس كل گمرك ایران و تعهد بالاترین مقام وزارتخانه یا مؤسسه دولتی مرتبط و با محاسبه وجوه متعلقه و صدور حكم، مجوز خروج كالا را صادر کند. لذا در تعهد مذكور می‌بایست قید شود كه اسناد به هر طریقی كه واصل گردد، مورد قبول متقاضیبوده و كلیه مسئولیتهای مترتبه در رابطه با عدم تطابق اسناد با شرایط اعتبار اسنادینیز بر عهده واردكننده خواهد بود. صاحبان كالا مكلفند اصل اسناد بانكی مطابق شرایطاعتبار اسنادی را حداكثر ظرف مدت ٧ روز تقویمی از تاریخ تعهد به گمرك، به بانك عامل تسلیم کنند.