اسکن دخل و خرج بانکداری پست بانک
به گزارش پایگاه خبری دنیای بانک، دوران مدیریت خسرو فرحی بر پست بانک هفتم مردادماه امسال سه ساله می‌شود، او که با حکم محمود واعظی، وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت نخست حسن روحانی، مدیریت این بانک را عهده‌دار شده، با فراز و نشیب‌های زیادی مواجه بوده و حالا باید رضایت سهامداران اصلی و به ویژه محمد جواد آذری جهرمی، وزیر فعلی ارتباطات و فناوری اطلاعات را به دست آورد. این گزارش کارنامه خسرو فرحی و همکاران‌اش در ۲ ماه نخست امسال را به تصویر می‌کشد.
- چهره شناسی وام‌دهی پست بانک
بررسی ترکیب تسهیلات و اعتبارات اعطا شده از سوی پست بانک در ۲ ماه نخست سال ۱۳۹۷ نشان می‌دهد که مانده تسهیلات این بانک به ۵۳ هزار و ۷۴۲ میلیارد و ۱۲۵ میلیون ريال رسیده که است که نکات مهم در اعطای تسهیلات و اعتبارات پست بانک عبارتند از:
۳۲ درصد از کل مانده تسهیلات پایان دوره منتهی به اردیبهشت امسال به عقود مشارکت مدنی اختصاص دارد.
۲۹.۴ درصد از کل مانده تسهیلات پایان دوره منتهی به اردیبهشت امسال به سایر تسهیلات اختصاص دارد که شایبه سهم بالای مطالبات معوق را تقویت می‌کند که مدیران این بانک دولتی و سهام عدالتی حاضر در بورس باید درباره کیفیت و جزییات سهم بالای مانده تسهیلات در قالب آنچه «سایر تسهیلات» عنوان شده، شفاف سازی کنند.
۱۱.۵ درصد از مانده تسهیلات پست بانک در پایان دوره منتهی به اردیبهشت ماه امسال به تسهیلات فروش اقساطی اختصاص دارد که ضریب بازگشت اصل و سود این تسهیلات بالاست و احتمال تبدیل این دست از تسهیلات به مطالبات معوق نسبت به تسهیلات عقود مشارکتی بسیار ضعیف تر ارزیابی می‌شود.
۱۰.۴ درصد از کل مانده تسهیلات این بانک به پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه اختصاص دارد که بخش قابل توجهی از این تسهیلات احتمالا به پرداخت تسهیلات وام ازدواج تکلیف شده از سوی قانون بودجه و الزام بانک مرکزی مربوط می‌شود.
سهم تسهیلات جعاله از مانده تسهیلات پست بانک در این بازه زمانی حدود ۶ درصد، سهم تسهیلات مضاربه ۴.۷ درصد و اجازه به شرط تملیک صفر و سلف صفر بوده است.
- درآمد پست بانک از پرداخت وام‌ها
پست بانک می‌گوید از محل پرداخت وام و اعتبارات به مشتریان خود در پایان دوره دوماهه اردیبهشت امسال یک هزار و ۶۱ میلیارد و ۳۶۳ میلیون ريال درآمد به دست آورده است. نکات کلیدی در درآمد پیش‌بینی شده این بانک عبارتند از:
۳۸ درصد از کل درآمد پیش‌بینی شده از محل وام‌هایی است که به صورت مشارکت مدنی پرداخت شده است.
۳۴ درصد از کل درآمد پیش‌بینی شده از محل تسهیلاتی که از آن به عنوان «سایر تسهیلات» عنوان شده که در خصوص جزییات این تسهیلات و نسبت آن با مطالبات معوق احتمالی و چگونگی وصول این میزان درآمد اطلاعات بیشتری ارائه نشده است.
۲۳ درصد از کل درآمد عملیات بانکداری پست بانک در ۲ ماه نخست سال ۱۳۹۷ بابت ارائه وام و اعتبار به مشتریان مربوط به عقود مبادله‌ای شامل ۱۴ درصد تسهیلات فروش اقساطی و ۸ درصد وام جعاله است.
۳.۸ درصد از درآمد برآورد شده پست بانک در پایان اردیبهشت ماه از محل تسهیلات مضاربه است و سهم درآمد این بانک از محل پرداخت تسهیلات ارزی نیز ۳۵ صدم درصد برآورد شده است.
- منابع پست بانک با چاشنی پول‌ها بدون دردسر
شرکت پست بانک اعلام کرده که مانده سپرده‌هایش در پایان اردیبهشت ماه به ۵۶ هزار و ۸۰۸ میلیارد و ۷۴ میلیون ريال رسیده که سهم بالای سپرده‌هاي قرض‌الحسنه جاري ريالي، سپرده‌هاي قرض‌الحسنه جاري ارزي، سپرده‌هاي قرض‌الحسنه پس‌انداز ريالي و سپرده‌هاي قرض‌الحسنه پس‌انداز ارزي تا اندازه زیادی مدیران پست بانک را در حاشیه امن از حیث جابجایی و خروج منابع قرار داده است. منابعی که به نظر می‌رسد بیشتر ناشی از حساب‌های دولتی و شرکت‌های وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سهامداران و مشترکان حقوقی‌اش در سبد منابع این بانک قرار گرفته باشد.
۳۹ درصد از مانده سپرده‌های پست بانک در پایان اردیبهشت ماه امسال ناشی از سپرده‌هاي قرض‌الحسنه جاري ريالي است که سودی به آن تعلق نمی گیرد.
۴.۴ درصد تقریبا از مانده منابع سپرده‌ای پست بانک در پایان اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ ناشی از سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز ریالی بوده که قاعدتا تمامی این منابع برای پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه اختصاص می‌یابد.
۲۹ درصد از کل مانده سپرده‌های این بانک دولتی ایران در قالب سپرده‌های سرمایه‌گذاری کوتاه مدت جذب شده که به نظر می‌رسد نرخ سود پرداختی به سپرده گذاران بیش از ۱۸ درصد نباشد.
۲۶ درصد از کل مانده سپرده‌های پست بانک در بازه زمانی مورد نظر به سپرده‌های سرمایه‌گذاری یکساله تعلق دارد که نرخ سود آن بین ۱۸ تا ۲۱ درصد برآورد می‌شود. پست بانک سپرده‌های بلندمدت ۲، ۳ و ۴ ساله چندانی ندارد و تنها ۵۶ صدم درصد از سپرده‌های پنجساله به ارث رسیده از گذشته دارد که به نظر می‌رسد امسال این سپرده‌ها هم از ترکیب سپرده‌های این بانک خارج شود.
- نتیجه: سودآوری شکننده دخل و خرج
پست بانک از جمله بانک‌هایی است که نسبت درآمد ناشی از پرداخت تسهیلات به سود پرداختی به سپرده گذاران مثبت است به نحوی که جمع درآمد ناخالص ناشی از اعطای تسهیلات پرداخت شده مربوط به ۲ ماه نخست امسال یک هزار و ۶۱ میلیارد و ۳۶۳ میلیون ريال بوده در حالی که در این مدت تنها ۸۹۰ میلیارد و ۹۹۰ میلیون ريال سود به سپرده گذاران پرداخت کرده است به این ترتیب درآمد ۲ ماه نخست امسال پست بانک از محل پرداخت تسهیلات پس از کسر سود سپرده گذاران ۱۷۰ میلیارد و ۳۷۳ میلیون ريال برآورد می‌شود.
با وجود مثبت بودن این شاخص در دخل و خرج پست بانک، اما همچنان این سود شکننده بوده و هرگونه تغییر احتمالی در ترکیب سپرده‌ها و یا خروج سپرده‌ها از یک سو و یا وصول نشدن اصل و سود تسهیلات پرداخت شده می‌تواند به زیانده شدن این بانک بیانجامد؛ به ویژه اینکه شاخص کفایت سرمایه پست بانک منفی است و انتظار می‌رود با تزریق ۵۰۰ میلیاردی نقدینگی به سرمایه پایه این بانک از محل فروش اموال غیرمنقول وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، تا اندازه‌ای وضعیت این بانک بهبود یابد.
این گزارش ادامه دارد...
عملکرد پست بانک در پرداخت تسهیلات و اعتبارات تا پایان اردیبهشت‌ماه 1397 |
|||||||
شرح |
مانده اول ماه تسهیلات | تسهیلات اعطایی طی دوره | تسهیلات وصولی طی دوره | مانده تسهیلات اعطایی پایان دوره | درآمد تسهیلات اعطایی طی ماه | جمع درآمد تسهیلات اعطایی از ابتدای سال مالی تا پایان ماه جاری | |
فروش اقساطی |
میلیون ریال | 6,013,970 | 1,322,274 | 1,135,970 | 6,200,274 | 82,285 | 150,066 |
درصد |
11.61 | 19.95 | 24.17 | 11.54 | 14.65 | 14.14 | |
جعاله |
میلیون ریال | 3,217,110 | 305,042 | 316,320 | 3,205,832 | 50,259 | 93,281 |
درصد |
6.21 | 4.60 | 6.73 | 5.97 | 8.95 | 8.79 | |
اجاره به شرط تملیک |
میلیون ریال | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
درصد |
0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | |
سلف |
میلیون ریال | 171 | 30 | 0 | 201 | 0 | 0 |
درصد |
0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | |
مضاربه |
میلیون ریال | 2,582,550 | 298,919 | 322,046 | 2,559,423 | 21,606 | 40,449 |
درصد |
4.98 | 4.51 | 6.85 | 4.76 | 3.85 | 3.81 | |
مشارکت مدنی |
میلیون ریال | 17,112,188 | 2,617,347 | 2,519,402 | 17,210,133 | 209,817 | 400,888 |
درصد |
33.03 | 39.48 | 53.60 | 32.02 | 37.35 | 37.77 | |
خرید دین |
میلیون ریال | 368,734 | 75,964 | 57,049 | 387,649 | 5,594 | 10,609 |
درصد |
0.71 | 1.15 | 1.21 | 0.72 | 1.00 | 1.00 | |
بدهکاران اعتبارات اسنادی |
میلیون ریال | 1,804,434 | 103,547 | 14,010 | 1,893,971 | 0 | 0 |
درصد |
3.48 | 1.56 | 0.30 | 3.52 | 0.00 | 0.00 | |
بدهکاران ضمانت نامه |
میلیون ریال | 558,673 | 15,070 | 9,806 | 563,937 | 80 | 203 |
درصد |
1.08 | 0.23 | 0.21 | 1.05 | 0.01 | 0.02 | |
تسهیلات ارزی |
میلیون ریال | 358,717 | 3,981 | 21,735 | 340,963 | 2,142 | 3,734 |
درصد |
0.69 | 0.06 | 0.46 | 0.63 | 0.38 | 0.35 | |
تسهیلات قرض الحسنه |
میلیون ریال | 5,604,149 | 149,919 | 189,781 | 5,564,287 | 1,643 | 3,391 |
درصد |
10.82 | 2.26 | 4.04 | 10.35 | 0.29 | 0.32 | |
سایر تسهیلات |
میلیون ریال | 14,192,994 | 1,736,983 | 114,522 | 15,815,455 | 188,262 | 358,742 |
درصد |
27.39 | 26.20 | 2.44 | 29.43 | 33.52 | 33.80 | |
جمع |
میلیون ریال | 51,813,690 | 6,629,076 | 4,700,641 | 53,742,125 | 561,688 | 1,061,363 |
درصد |
100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | |
| عملکرد پست بانک در جذب سپرده های ریالی و ارزی تا پایان اردیبهشت‌ماه 1397 | |||||||
| نوع سپرده | واحد | مانده اول ماه سپرده‌های سرمایه‌گذاری | سپرده‌های دریافتی طی دوره | سپرده‌های تسویه شده طی دوره | مانده سپرده‌های سرمایه‌گذاری پایان دوره | سود سپرده‌های سرمایه‌گذاری طی ماه | جمع سود سپرده‌های سرمایه‌گذاری از ابتدای سال مالی تا پایان ماه جاری |
قرض‌الحسنه جاری ریالی |
میلیون ٍریال | 23,052,826 | 144,580,064 | 145,402,163 | 22,230,727 | 0 | 0 |
درصد |
40.06 | 84.69 | 84.81 | 39.13 | 0.00 | 0.00 | |
قرض‌الحسنه جاری ارزی |
میلیون ٍریال | 173,283 | 66,252 | 11,722 | 227,813 | 0 | 0 |
درصد |
0.30 | 0.04 | 0.01 | 0.40 | 0.00 | 0.00 | |
قرض‌الحسنه پس‌انداز ریالی |
میلیون ٍریال | 2,554,463 | 6,361,240 | 6,425,738 | 2,489,965 | 0 | 0 |
درصد |
4.44 | 3.73 | 3.75 | 4.38 | 0.00 | 0.00 | |
قرض‌الحسنه پس‌انداز ارزی |
میلیون ٍریال | 172,318 | 3,050 | 29,160 | 146,208 | 0 | 0 |
درصد |
0.30 | 0.00 | 0.02 | 0.26 | 0.00 | 0.00 | |
سپرده کوتاه‌مدت |
میلیون ٍریال | 16,623,730 | 17,901,417 | 17,975,020 | 16,550,127 | 193,366 | 317,640 |
درصد |
28.89 | 10.49 | 10.48 | 29.13 | 35.96 | 35.65 | |
سپرده کوتاه‌مدت ویژه |
میلیون ٍریال | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
درصد |
0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | |
سپرده یک ساله |
میلیون ٍریال | 14,626,569 | 1,799,353 | 1,582,786 | 14,843,136 | 330,925 | 547,384 |
درصد |
25.42 | 1.05 | 0.92 | 26.13 | 61.55 | 61.44 | |
سپرده دو ساله |
میلیون ٍریال | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
درصد |
0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | |
سپرده سه ساله |
میلیون ٍریال | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
درصد |
0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | |
سپرده چهار ساله |
میلیون ٍریال | 1,519 | 0 | 180 | 1,339 | 14 | 27 |
درصد |
0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | |
سپرده بلندمدت پنج ساله |
میلیون ٍریال | 341,238 | 0 | 22,479 | 318,759 | 13,383 | 25,939 |
درصد |
0.59 | 0.00 | 0.01 | 0.56 | 2.49 | 2.91 | |
گواهی سپرده ویژه |
میلیون ٍریال | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
درصد |
0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | |
سپرده کوتاه‌مدت ارزی |
میلیون ٍریال | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
درصد |
0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | |
سپرده بلندمدت ارزی |
میلیون ٍریال | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
درصد |
0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | |
سایر |
میلیون ٍریال | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
درصد |
0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | 0.00 | |
جمع |
میلیون ٍریال | 57,545,946 | 170,711,376 | 171,449,248 | 56,808,074 | 537,688 | 890,990 |
درصد |
100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | |
