کاربرد اپلیکیشن های غیر متمرکز در نظام بانکداری
در عصر دیجیتال؛ ارتباط انسان ها با فناوری های روز باعث ظهور سلایق و علایق جدید در دایره ی رفتار انسان ها شده است. در دسترس بودن اطلاعات خصوصی و حیاتی کاربران در فضای مجازی و سامانه های اطلاعاتی؛ فرصت های کلاهبردی زیادی در اختیار هکرها و سودجویان اینترنتی قرار داده است. نگرانی کاربران از سرقت اطلاعات شخصی و در اختیارگرفتن آن ها توسط سودجویان، باعث ایجاد ابهام در امنیت و سلامت سامانه های اطلاعاتی در دنیای امروز شده است.
کاهش تمایل نسل جوان به سامانه های متمرکز و کنترل محور در همه حوزه ها ( مالی و بانکداری- وب- خدمات عمومی- پرداخت و ….) باعث ظهور فناوری های مبتنی بر سیستم دفتر کل(DLT) و سیستم های غیرمتمرکز در دنیای امروز شده است. بلاکچین یک دفتر کل توزیع شده، غیرمتمرکز و اشتراکی است که به صورت زنجیره‌ای از سوابق بنام بلاک ساخته شده است. هر بلاک در این زنجیره، مسئول ذخیره‌سازی نوعی از اطلاعات (مانند سوابق معاملات) است.
مهم ترین مزیت استفاده یک شبکه ی بلاکچینی در سیستم بانکی، سازوکار غیرمتمرکز و بدون واسطه در کنار حذف ناظر ثالث در روابط مالی و تراکنش ها است. تا قبل از ظهور تکنولوژی‌های غیرمتمرکز، نحوه ی تضمین امنیت و حفاظت از اطلاعات مشتریان از بزرگترین دغدغه ی بانک ها بود. همچنین خطاهای انسانی باعث افزایش ریسک برای مشتریان در نظام بانکی محسوب می شود. فناوری بلاکچین سبب شد تا ایده حریم خصوصی و افزایش ضریب امنیت داده ها در نظام بانکی به شکل جدی مورد توجه قرار بگیرد.
استفاده از بلاکچین تمام دغدغه های نظام بانکی در خصوص حجم و سرعت معاملات و امنیت داده ها و حفاظت از وجوه خرد یا کلان در تراکنش ها را پوشش می دهد. به دلیل ساختار هوشمند بلاکچین و ثبت لحظه ای اطلاعات در بلاک های غیرمتمرکز پردازش شده، امکان هک کردن شبکه های بلاکچین تقریبا نزدیک به صفر است.
در سالیان اخیر، بانک ها دغدغه ی زیادی در خصوص افزایش هزینه های کاغذ بازی و ثبت و ذخیره اطلاعات مشتریان داشته اند. بلاکچین و ثبت هوشمند اطلاعات مشتریان و بازنشستگان در بلاک ها، تا حد زیادی هزینه-ی کاغذ بازی و ثبت اطلاعات و ذخیره اطلاعات مشتریان را کاهش می دهند.
مزیت های بلاکچین در نظام بانکداری
- افزایش حجم تراکنش ها
- افزایش سرعت پرداخت و انتقال پول
- حذف کاغذ بازی و کاهش هزینه ثبت اطلاعات مشتریان
- حذف واسطه ها در تراکنش ها و کاهش هزینه انتقال
- کاهش ریسک تاثیرپذیری از نهادهای فرادستی
- ارتقا امینت داده کاربران و سیستم
ظهور سیستم های مالی غیرمتمرکز (Defi)، بستر پیاده سازی بلاکچین در صنعت بانکداری
ماهیت مدیریت و نظارت جمعی در بلاکچین، احتمال خطاهای انسانی و کلاهبرداری در این سیستم را به حداقل ممکن می سازد. همین زمینه ساز ظهور تکنولوژی مالی منطبق با بلاکچین یعنی دیفای(Defi) شد. واژه دیفای از ترکیب انگلیسی Decentralized Finance گرفته شده که به معنای فایننس غیرمتمرکز است. این مفهوم، برای توصیف هرگونه خدمات مالی غیرمتمرکز، از ارز دیجیتال گرفته تا بلاکچین، به کار می‌رود و هدف اصلی آن، از بین بردن واسطه‌های مختلف در معاملات مالی است. در حقیقت Defi زیرمجموعه‌ای از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApp) محسوب می‌شود که به طور ویژه بر امور مالی مبتنی بر قراردادهای هوشمند تمرکز دارند.
دیفای(Defi) از تکنولوژی نهفته در ارزهای دیجیتال یعنی بلاکچین الهام گرفته است که در آن موجودی‌های مختلف، آمار تراکنش‌ها و تاریخچه آنها در دسترس است و توسط یک شخص یا نهاد خاص اداره نمی‌شود. این موضوع در کیفیت معاملات اهمیت زیادی دارد؛ زیرا استفاده از سیستم‌های متمرکز و نیروی کار انسانی، باعث کندی معاملات شده و به کاربران دسترسی کمتری برای مدیریت مستقیم سرمایه خود می‌دهد. ظهور سیستم های مالی غیرمتمرکز( Defi) باعث انطباق فناوری بلاکچین با سیستم مالی در سراسر دنیا شد. ای هوشمند تمرکز دارد.
عدم اطمینان از امنیت و حفاظت از اطلاعات چه از سوی بانک ها و چه از سوی مشتریان، فرصتی بزرگ برای ظهور بلاکچین در حوزه بانکداری بوجود آورد. ظهور خدمات مالی غیرمتمرکز یا دیفای(Defi) یک فرصت نوظهور برای انتقال خدمات بانکداری از قالب متمرکز به غیرمتمرکز است. حذف نهاد ثالث ناظر و شفافیت مبادلات به دور از خطاهای انسانی و فساد ساختاری و لزوم کاهش هزینه ها ؛ باعث توسعه دیفای ها در نظام بانکی دنیا شده است.
نویسندگان: محمدسعید شریفان، عرفان روزبهانی
